Đảo Hòn Hải là điểm A6 đánh dấu đường
cơ sở Việt Nam. Đây được xem như điểm xa nhất của đường viền nội thủy của nước
ta ở vùng nam Biển Đông. Hòn Hải cách đảo Phú Quý (Bình Thuận) 60 km về phía
đông nam, là điểm A6 trên đường cơ sở để tính lãnh hải Việt Nam, điểm xa nhất của
đường nội thủy của nước ta ở vùng nam Biển Đông. Đảo dài khoảng 130 m, bề ngang
chỗ rộng nhất khoảng 60 m, điểm cao nhất là 113 m tính từ mặt biển. Trước năm
2000, đảo hoang vu do không ai trèo lên được. Còn ngư dân, khi ra đánh cá mùa
biển lặng, cũng chỉ ngước nhìn khối đá khổng lồ giữa biển, không có nước ngọt,
cây cối và kể với nhau về “hòn đá khổng lồ” là nơi sinh sống của các loài chim
biển, đông đến nỗi chỉ vỗ tay cũng bay túa lên, đen đặc vùng trời... Năm 1999,
Bộ Quốc phòng giao Bộ Tư lệnh công binh khảo sát và xây dựng hạ tầng trên đảo
Hòn Hải. Đoàn công tác của công binh, Đoàn đo đạc biên vẽ hải đồ và nghiên cứu
biển (Quân chủng Hải quân) ra Hòn Hải phải bơi vào đảo và căng bạt, làm lán trại
để thực hiện nhiệm vụ. Để lên mặt đảo, bộ đội phải đóng cọc sắt vào vách núi và
bám tay trèo lên. Giám đốc công ty bảo đảm an toàn hàng hải Nam Trung Bộ Bùi Đức
Thắng lắc đầu: “Chỉ có bộ đội công binh mới chinh phục được Hòn Hải!” và liệt
kê những khó khăn trong quá trình thi công: Năm 2001 phải nghỉ thi công 5 tháng
vì sóng; năm 2002, việc thi công đình trệ trong 4 tháng; hết quý 1/2003 mới đưa
được công binh lên đảo và 2 tháng mới bốc được một chuyến hàng; năm 2002, gần
540 tấn vật tư các loại bị sóng cuốn xuống biển và 1 trụ neo tàu bị phá hủy;
hàng chục công nhân bị thương, suýt bị cuốn trôi. Gần 5 năm, những người lính
công binh đã hoàn thành căn nhà kiên cố dưới chân đảo, bến cập tàu rộng và nhất
là đường hầm lên đảo. Ban đầu, công binh định làm đường chạy thẳng lên đảo, tuy
nhiên do vách núi dựng đứng nên phải chuyển sang phương án đào hầm. Ròng rã
khoan đá, ăn ngủ trong lòng núi với những phương pháp thi công “độc nhất vô nhị”,
con đường hầm dài 170 m đã trổ lên mặt đảo và tiếp tục được gia cố bằng bê tông
cốt thép có mái vòm chống đá rơi.
Ngay sau đó, từng xẻng cát, viên gạch, bao xi măng,
can nước ngọt cũng được gùi cõng trên lưng bộ đội, lên xây dựng con đường bê
tông trên mặt đảo dài 107 m và các công trình phục vụ ngọn hải đăng có kết cấu
bền vững, cao vút... Cuối năm 2004, trạm hải đăng Hòn Hải được chuyển giao cho
công ty bảo đảm hàng hải Nam Trung Bộ quản lý - vận hành. Đến nay, các công
nhân hải đăng làm việc, sinh hoạt trên đảo với thời hạn từ 6 tháng đến 1 năm. Mọi
lương thực thực phẩm, đồ dùng sinh hoạt cho các cán bộ công nhân đều phải chuyển
ra từ đất liền theo các tàu tiếp tế hậu cần.
ST
