6 điều tử tế mẹ dặn con nhất định phải khắc cốt ghi tâm

1. Tử tế với bản thân: Ra đường con hãy mặc đẹp một chút, đừng tiêu xài hoang phí nhưng cũng đừng cần kiệm quá với bản thân. Đối với chuyện không như ý muốn thì chả việc gì phải trách cứ bản thân, hãy nhớ ghim một câu "rồi con sẽ làm lại".

2. Tử tế với gia đình: Hãy gọi về cho ba mẹ nếu không ở cùng nhau, hãy quan tâm anh chị em con vì họ chính là máu mủ ruột rà, sẽ chẳng ai thương con, lo lắng cho con hơn họ đâu. Đừng đến lúc gặp một tình huống nào đó mới thấy mình vô tâm kinh khủng. Nếu đối với người ngoài còn hơn cả người nhà, thế thì đau lắm, gia đình chính là nơi để con được thể hiện sự yêu thương cơ mà.

3. Tử tế trong học hành: Có câu nói: Từ nhỏ đến lúc trước khi thi tốt nghiệp trung học thì thấy rằng không ai giỏi bằng thầy cô. Trước khi tốt nghiệp đại học thì thấy không ai giỏi bằng mấy giáo sư của mình. Khi tốt nghiệp đại học rồi thì lại nghĩ mình hoàn hảo, tất cả mọi thứ đều không sợ ai cả. Khi ra đời thì đụng chạm, mới thấy là mình không bằng ai hết, đụng đâu thua đó, bắt đầu mới trưởng thành hơn.

Chính vì vậy, dù ở giai đoạn nào, con cũng phải giữ thói quen "tự học", học gì cũng được, miễn là nó giúp con có một kỹ năng đủ để kiếm tiền và nuôi sống bản thân trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

4. Tử tế trong công việc: Đã đi làm thì làm thật, không mơ mộng, lười nhác. Nếu lười lao động thì cả đời không khá lên được đâu, con à!

Đi làm thì nên đến đúng giờ, đừng để cuối tháng bị bêu tên "đi muộn" trên bảng vàng. Cũng đừng chăm chăm đòi tăng lương, hãy làm việc cho thật tốt đến mức tự sếp phải "đòi tăng lương" cho mình. Trong khi đi làm thì cũng đừng "bao đồng" mấy chuyện không đâu, nhưng cũng đừng quá ích kỷ, chỉ biết mình, mà hãy biết giao tiếp để hiểu thêm về đồng nghiệp - đó cũng là cách tập cho con một kỹ năng sống cần thiết nơi công sở.

5. Tử tế với bạn bè: Nếu trên đời, con có một tình bạn hết lòng, hết dạ vì nhau thì đáng quý lắm. Có gì vui thì hãy chia sẻ, gọi nhau một câu. Đã làm bạn của nhau thì chuyện không vui bỏ qua hết. Nhưng con à, con hãy tỉnh táo để đừng bị lợi dụng nhé!

6. Tử tế với người khác

Việc tử tế với người không phải là cái “bẫy” để đưa con cao hơn thế giới mà là cách sống đề cao sự tôn trọng, khiến thế giới này trở nên đẹp hơn lên mà thôi.

Làm người nên giữ cho mình một cái tâm "chân thành". Con sẽ chẳng biết được bất kỳ người nào chúng ta đang gặp sẽ trở thành một người ý nghĩa với con sau này.

sưu tầm.

Triết luận về thể chất

    Như chúng ta đã biết, thế giới vật chất luôn vận động không ngừng nghỉ, ở bài trước tôi có đề cập đến vấn đề vận động và chuyển động của vật chất ở góc nhìn vi mô và vĩ mô. Tức là mọi sự vật hiện tượng, vật chất đều hoạt động theo xu hướng của nó hoặc nghịch hướng so với nó. Ở bài này tôi xin mạo muội nói đến triết luận về thể chất - một trong những hoạt động cơ bản của con người.

    Thể thao là một trong những hoạt động đời sống của chúng ta, nhằm mục đích là để nâng cao sức khỏe, tăng độ bền, dẻo dai, cường tráng, và cũng là một phương thuốc quý để phòng và chữa bệnh. Hoạt động ấy nhằm tăng tốc độ đào thải các chất độc trong cơ thể, do quá trình "thụ hưởng" từ thức ăn, nước uống và cả môi trường sống.

    Thật vậy, để có một cơ thể cường tráng, một trí lực dồi dào, một tinh thần minh mẫn để cống hiến và làm việc thì việc đầu tiên phải đề cập ưu tiên nhất đó là sức khỏe. Vì sức khỏe sẽ là yếu tố quyết định tất cả các công việc, hoạt động, sự nghiệp của chúng ta. Cổ nhân đã từng nói: "Sức khỏe quý hơn vàng", điều này cũng đã nói lên tầm quan trọng của nó hơn cả vật chất kim tiền. Có sức khỏe sẽ làm được tất cả, có sức khỏe mới có trí tuệ từ trí tuệ mới đưa ra những quyết định sáng suốt.

    Khi hoạt động thể thao, cơ thể sẽ ít  bệnh tật, lý do là khi ta vận động, nhiệt độ cơ thể sẽ tăng lên. Chính sự tăng nhiệt độ đó sẽ tiêu diệt các mầm bệnh, vi khuẩn, vi rút trong cơ thể. Để dễ dàng hình dung nhất về sự tăng nhiệt độ chống lại mầm bệnh đó chính là khi bị bệnh (sốt), sự tăng nhiệt độ đó là sự bình thường của hệ thống miễn dịch trong cơ thể chống lại mầm bệnh, sự nóng lên của cơ thể để diệt mầm bệnh bên trong cơ thể. Nếu sự tăng nhiệt độ do bị sốt thì hoạt động này của hệ miễn dịch là thụ động, hay còn gọi cơ thể tự chữa bệnh, cơ thể tự chữa lành. Còn nếu ta vận động thể thao làm cho cơ thể dần nóng lên thì đây chính là hoạt động chủ động của chính ta - phương thức này tạm gọi là phòng bệnh. Như vậy, phòng bệnh tức là bệnh chưa xảy ra và là do ta chủ động, còn chữa bệnh là bệnh đã xảy ra và là hoạt động gián tiếp (do cơ thể phục trách một phần thông qua sự đáp ứng của hệ thống miễn dịch).

    Trong quá trình hoạt động thể chất, các cơ quan sẽ hoạt động đẩy nhanh quá trình đào thải, tuyến mồ hôi hoạt động mạnh nhất, đẩy các chất độc ra bên ngoài. Tiếp theo đó là hệ thống tuần hoàn, chính là tim, làm nhiệm vụ cung cấp máu đến các cơ quan, lúc này áp suất máu hơi tăng lên một chút chính là lúc để đẩy sạch các chất cặn bã tích tụ trong đường ống mao mạch, lưu thông máu tốt, phòng ngừa đột quỵ, phòng ngừa máu nhiễm mỡ. Bênh cạnh đó là hệ thống hô hấp, chúng hoạt động với cường độ cao, tiếp nhận oxy để cung cấp cho cơ thể, sự co thắt, giãn nở để lấy lượng oxy nhiều nhất. Sau cùng là các cơ quan khớp, cơ mạch được tăng cường dẻo dai khi vận động. Như vậy, hoạt động thể chất kích hoạt tất cả các cơ quan trong cơ thể cùng nhau vận động, cùng nhau phối hợp để đáp ứng.

    Trong quá trình tập luyện cần chú ý đến thao tác, loại hình tập luyện, chọn những môn phù hợp với điều kiện, sở thích của mình. Cũng cần luân phiên các bộ môn với nhau trong từng ngày, vì nếu ta tập trung chỉ một môn thì các bộ phận của cơ thể sẽ mệt mỏi. Do đó, việc đa dạng hóa trong quá trình luyện tập cũng nên được chú ý, ví dụ: hôm nay ta chạy bộ, hôm sau ta bơi lội, ngày kế tiếp chơi cầu lông,... Và quan trọng nhất đó là lắng nghe cơ thể, nếu trong quá trình vận động cảm thấy không thể vận động nhiều hơn nữa thì cố gắng tạm dừng, vì nếu tiếp tục thì cơ quan làm việc nhiều, đương nhiên sẽ mệt, ví dụ như tim làm việc như chiếc bơm đẩy máu đi nuôi cơ thể, anh vận động nhiều thì bơm làm việc quá sức thì mau hỏng. Do vậy, việc luân phiên các bộ môn và sự đều đặn là rất cần thiết. Nhưng cũng đừng nên "ù lì" trong tư tưởng, phải cố gắng để hoàn thành bài tập, mục đích, mỗi ngày cố gắng một chút, ví dụ: trong quá trình luyện tập tư tưởng lúc nào cũng nghĩ đủ rồi, hôm nay tập nhiêu đây thôi, mệt rồi,... trong khi đó cơ thể vẫn còn khả năng hoạt động nhiều hơn nữa. Nếu mà có tư tưởng như vậy thì sẽ không bao giờ hoàn thành bài tập của mình.

    Bên cạnh đó, trong quá trình vận động cần chú ý không luyện tập khi quá no và quá đói. Nếu quá no thì khi luyện tập có hại cho dạ dày, còn quá đói khi luyện tập dễ tụt huyết áp. Đây cũng là điều hết sức cân nhắc. Song song với đó, trong quá trình hoạt động thì một phần muối khoáng trong cơ thể bị đào thải qua tuyến mồ hôi, do đó ta thấy mồ hôi có vị hơi mặn. Lượng muối khoáng này lấy từ các cơ xương, răng. Do đó, khi luyện tập cần bổ sung muối khoáng để bù lại một phần đã mất.

    Trong quá trình luyện tập đương nhiên cơ thể sẽ mệt ngay lúc hoạt động thể chất, nhưng đằng sau đó là sự khỏe mạnh của cơ thể, các cơ quan đào thải tốt, máu được bơm khắp cơ thể và đặc biệt là lên não. Để từ đó mới sinh tư duy, sinh trí tuệ. Có tư duy, có trí tuệ thì làm việc gì cũng dễ. Mặc khác, khi có trí tuệ sẽ suy nghĩ làm sao để khỏe, muốn khỏe thì vận động, mà vận động thì sinh trí tuệ. Do vậy, phạm trù "trí tuệ và sức khỏe" là hai đối tượng bổ trợ cho nhau, mặt này tương hỗ mặt kia. Có sức khỏe sinh trí tuệ, có trí tuệ sinh sức khỏe.

    Nói tóm lại, mọi sự vật hiện tượng, vật chất đều vận động không ngừng nghỉ. Trong đó, hoạt động thể chất cũng là một thành tố trong quá trình hoạt động. Để có được cơ thể khỏe mạnh, dẻo dai, lý trí thì hoạt động thể chất đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động cơ bản của con người. Do đó, việc vận động, hình thức hoạt động, lợi ích hoạt động của thể chất đã được đề cập ở phía trên. Hoạt động này cũng cần phải có sự kiên trì, cố gắng, kỷ luật, thường xuyên và mức độ do chính tự bản thân mỗi người quyết định.

Như vậy, tôi vừa mạo muội trình bày ngắn triết luận về thể chất:

 "Nếu có gì sai sót

 Xin được chỉ giáo thêm

Kiến thức tôi có hạn

Chỉ trình bày như trên"

    Cuối ngày, sau khi hoàn thành công việc, bạn có tự đấu tranh tư duy, đưa ra quyết định và lên kế hoạch để rèn luyện sức khỏe cho cơ thể mình hay không?

June 24th, 2024
Trường An Đỗ Tấn Thích

    

Triết luận về mục đích sống của con người

    

    Mỗi con người sinh ra đều có một nhiệm vụ, nghĩa vụ khác nhau tùy theo năng lực, trí tuệ và hạnh nghiệp của mình do nhân quả tiền kiếp hoặc nhân quả chính hiện tại. Nhưng chung quy lại mỗi con người đều chất chứa những mấu chốt chung  mà ở đó có nhiều điểm chung, tương đồng. Tôi xin mạo muội quy nạp lại về mục đích sống của con người thành năm chữ như sau: "Học tập và Lao động". 
    Thật vậy, ai trong cuộc đời cũng đều trải qua việc "Học tập", kể cả người bị mù chữ, người không có điều kiện để học tập, nhưng họ cũng trải qua sự học đấy. Họ học cách tồn tại, cách sống đó là ăn uống,... Ngược lại, người có điều kiện, thì họ được học hành đường hoàng từ mẫu giáo, tiểu học, trung học, và đại học, sau đại học. Và ngày nay với sự biến đổi nhanh của thời đại, kiến thức tăng lên rất nhiều theo cấp số nhân, do đó việc học và tiếp cận công nghệ mới, thành tựu mới là điều chắc chắn. Ngày nay, việc học đóng vai trò rất quan trọng, ngoài việc học tập trong sách vở còn phải học tập ở trong đời sống lẫn nhau. Phải học liên tục không ngừng nghỉ, nếu không tiếp cận thì sẽ dễ bị đào thải, vì thế mới có thuật ngữ học cả cuộc đời, tiếng Anh gọi là "Long-life learning".
    Hiện nay, việc học rất đa dạng, phong phú, không chỉ dừng lại ở việc học kiến thức chuyên môn mà còn phải học từ các kiến thức phụ, kiến thức ngoài ngành để bổ trợ lẫn nhau. Thời đại này có thể nói là ngành xuyên ngành. Tức là ngành nghề này đều liên quan tới ngành nghề khác, kiến thức này sẽ móc nối với kiến thức khác, tương hỗ lẫn nhau. Do đó, ngoài việc trau dồi chuyên môn, cần nên biết thêm các kiến thức ngoài ngành để nắm bắt, làm giàu tri thức cho mình. 
    Lại quay về thời sơ sinh. Khi mới sinh ra ta có "Học tập" không? Chắc chắn là có, đó là học cách sinh tồn, học cách tiếp cận với không khí bằng cách là khóc. Trẻ sơ sinh trực tiếp tự bản thân mình thực hiện việc này, hay gián tiếp nhờ bác sỹ tác động để khóc để lấy ôxy cho hệ hô hấp, để duy trì sự sống. Đó là cách "Học" để tồn tại từ thở sơ sinh lúc còn đỏ hỏn.
    Lại đặt câu hỏi? Vì sao có người giỏi, người dỡ?
Xin lạm bàn: giỏi hay dở là do sự học mà thành, ngoài ra còn có cả tiền nghiệp và hiện nghiệp. Theo triết lý nhà Phật tiền nghiệp là những việc làm ở tiền kiếp, có thể là nghiệp tốt hay nghiệp xấu. Người thông minh nếu xét về góc độ tiền nghiệp thì chính là họ làm việc tốt ở tiền kiếp, hay giúp đỡ người khác làm giàu tri thức, hoặc họ tự trao dồi tự học do vậy tiền kiếp nội lực của học, tri thức của họ còn dư giả và nó được bảo tồn quan cho hiện tiền. Điều này có thể thấy rõ ở các trẻ Thần đồng, vì sao chỉ vài tháng tuổi họ biết nói, trí tuệ siêu việt hơn người thường. Còn nếu giải thích theo góc độ khoa học thì người giỏi là do họ có tính kỷ luật trong việc học, tự học, học từ người khác, hoặc do chế độ dinh dưỡng ăn uống, hoặc do gien di truyền (các gien trội từ bố mẹ). Trong đó, việc tự học tự trao dồi, kỷ luật trong việc học theo tôi được giá chiếm trọng số nhiều nhất (tôi sẽ có bài triết luận ngắn trình bày cụ thể về nó). Chưa bao giờ thấy người thành công, người giỏi mà họ ngừng việc học. 
    Việc học thì chắc chắn sẽ đi đôi với hành. Hành ở đây là thực hành, tức là áp dụng kiến thức đã học để thực hiện một công việc nào đó. Mở rộng ra từ "Hành" này chính là "Lao động". Lao động chính là làm việc. Như vậy, nếu không có kiến thức, không nắm quy tắc thì làm việc sẽ khó, trở ngại.
"Học tập và Lao động", sau khi học tập rồi lao động và người lại sau khi lao động thì chắc chắn cũng phải học, phải bồi thêm kiến thức. Mọi việc trên đời đều làm thì phải học tập. Học tập chính là kinh nghiệm là rút ra bài học. Từ việc nhỏ đến việc to trong lao động chắc chắn đều có bài học. Ví dụ đơn giản nhất chính là người nông dân, bác nông dân lao động chân tay là công việc chính, vậy bác có học tập không? Chắc chắn là có, sau khi thu hoạch mùa màng, lão nông sẽ đánh giá thành quả của mình, vì sao năm nay thất thu, vì sao cây chậm lớn, vì sao quả nhỏ, vì sao sâu bệnh nhiều,... để từ đó lão nông rút ra bài học cho mùa vụ sau. Như vậy, có rút ra kinh nghiệm, rút ra bài học đấy chính là "Học tập". Mùa vụ sau cải tiến hơn mua vụ trước chính là "Lao động". Như vậy 5 chữ: "Lao động và Học tập" hoặc ngược lại "Học tập và Lao động" mặc dù nó hoán đổi vị trí cho nhau nhưng đều bao hàm cùng chung một ý nghĩa sâu sắc và bổ trợ lẫn nhau. 
    Tóm lại, con người khi sinh ra và lớn lên đều "Học tập và Lao động". Trong Học tập có Lao động, trong Lao động có Học tập. Ai mà không thoát khỏi 5 chữ này. Năm chữ này là yếu tố bất thành văn cho mỗi con người chúng ta. Đây có lẽ là mục đích sống của con người gói gọn trong năm chữ như thế. "Học tập và Lao động" là một cán cân giúp cân bằng, bổ trợ lẫn nhau. Tôi mạo muội được ví chúng như là hai phía của quả cân tạm gọi là chiếc cân định vị bản thân, một bên là "Học tập", một bên là "Lao động" giúp chiếc cân giữ thăng bằng nằm ngang, nếu bên nào quá lớn thì sẽ bị bập bênh. Do đó, cần cân bằng giữa "Học tập và Lao động" sẽ giữ được thăng bằng của chiếc cân định vị bản thân.
Trường An Đỗ Tấn Thích 
June 15th 2024

Luôn luôn vận động, luôn luôn thay đổi

Triết luận về sự vận động, sự thay đổi

    Từ cổ chí kim, từ đông sang tây, từ quá khứ đến vị lai và cả hiện tại này mọi vật chất, sự vật, hiện tượng, bản thể đều chuyển động không ngừng nghỉ. Vật này tác động lên vật kia, vật này phản chiếu lên vật kia, để từ đó tạo nên sự vận động cùng chiều hay ngược chiều. 

    Sự vận động tạo nên sự chuyển biến về cả lượng lẫn chất. Tạo nên sự thay đổi qua nhiều hình tướng khác nhau. Ví dụ như sự chuyển động của trái đất quay quanh mặt trời, nếu trái đất quay quanh một vòng tạo thành một sự kiện người ta gọi đó là năm, một năm có 4 mùa và nhiều dị tượng, hiện tượng thời tiết, nhiệt độ, áp suất, độ ẩm khác nhau. Nếu nó tự quay quanh trục của chính nó một vòng thì tạo ra sự thay đổi, vận chuyển, người ta gọi đó là ngày. Nhưng ban ngày của nước này là ban đêm của nước kia ngược lại, tùy theo sự tiếp nhận ánh sáng từ mặt trời đến trái đất. 
    Trên vũ trụ này không có gì là không vận động cả, một vật thể vô tri vô giác nó vẫn vận động mà ta không thấy được do chúng ta khác hệ quy  chiếu, hoặc bằng mắt thường chúng ta không nhìn thấy được, vì chúng chuyển động vô cùng rất chậm nếu đứng trên góc nhìn tế vi sẽ thấy rõ. Việc này cũng tương tự như chúng ta không thể nhìn thấy vi khuẩn, vi rút, chỉ nhờ vào thiết bị phụ trợ (kính hiển vi) mới nhìn thấy được, đấy là phương tiện phụ trợ, hoặc đấy là cùng hệ quy chiếu mới thấy được sự chuyển động và hiện diện của chúng. Hoặc lấy một ví dụ nhỏ, đơn giản để dễ nhìn thấy sự vận động: Một thỏa vàng 9999 đặt trên bàn, bằng mắt thường ta có thấy nó chuyển động không? Dĩ nhiên chúng ta không thấy nó chuyển động. Nhưng có biết rằng chúng chuyển động đó, sự quay của trái đất làm cho chúng chuyển động mà ta không nhìn thấy, sự quay của trái đất chịu nhiều lực hút, lực coriolis, trọng lượng của trái đất,... làm cho chúng chuyển động không cân bằng và không đồng bộ.
    Hoặc những vật vô tri vô giác mà ta dùng hằng ngày, chúng vẫn vận động không ngừng nghỉ, cụ thể là tiền. Dòng tiền vận động hòa lẫn vào trong nền kinh tế của Quốc gia. Dòng tiền từ vị trí này sang vị trí khác, từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp khác, từ người này sang người khác, từ Quốc gia này sang Quốc gia khác hoặc ngược lại. Sự vận động của giá trị này ta không thấy được, chúng chỉ biểu hiện qua sản phẩm đó là giá trị của vật chất đó là giá tiền của một sản phẩm.
    Nói tóm lại, mọi sự vật, hiện tượng, suy nghĩ,... đều vận động không ngừng nghỉ, chúng tác động tương trợ, tương hỗ hoặc tương kháng lẫn nhau, ở nhiều góc độ khác nhau, ở các hệ quy chiếu khác nhau. Do đó, để đánh giá đúng bản chất, sự vật, hiện tượng của nó ta phải suy xét tận cùng ở nhiều góc độ khác nhau. Đừng thấy bản chất, hiện tượng, bản thể bên ngoài mà đi đến một kết luận nhất thời không đúng. 

Trường An Đỗ Tấn Thích

June, 2024