Luôn luôn vận động, luôn luôn thay đổi

Triết luận về sự vận động, sự thay đổi

    Từ cổ chí kim, từ đông sang tây, từ quá khứ đến vị lai và cả hiện tại này mọi vật chất, sự vật, hiện tượng, bản thể đều chuyển động không ngừng nghỉ. Vật này tác động lên vật kia, vật này phản chiếu lên vật kia, để từ đó tạo nên sự vận động cùng chiều hay ngược chiều. 

    Sự vận động tạo nên sự chuyển biến về cả lượng lẫn chất. Tạo nên sự thay đổi qua nhiều hình tướng khác nhau. Ví dụ như sự chuyển động của trái đất quay quanh mặt trời, nếu trái đất quay quanh một vòng tạo thành một sự kiện người ta gọi đó là năm, một năm có 4 mùa và nhiều dị tượng, hiện tượng thời tiết, nhiệt độ, áp suất, độ ẩm khác nhau. Nếu nó tự quay quanh trục của chính nó một vòng thì tạo ra sự thay đổi, vận chuyển, người ta gọi đó là ngày. Nhưng ban ngày của nước này là ban đêm của nước kia ngược lại, tùy theo sự tiếp nhận ánh sáng từ mặt trời đến trái đất. 
    Trên vũ trụ này không có gì là không vận động cả, một vật thể vô tri vô giác nó vẫn vận động mà ta không thấy được do chúng ta khác hệ quy  chiếu, hoặc bằng mắt thường chúng ta không nhìn thấy được, vì chúng chuyển động vô cùng rất chậm nếu đứng trên góc nhìn tế vi sẽ thấy rõ. Việc này cũng tương tự như chúng ta không thể nhìn thấy vi khuẩn, vi rút, chỉ nhờ vào thiết bị phụ trợ (kính hiển vi) mới nhìn thấy được, đấy là phương tiện phụ trợ, hoặc đấy là cùng hệ quy chiếu mới thấy được sự chuyển động và hiện diện của chúng. Hoặc lấy một ví dụ nhỏ, đơn giản để dễ nhìn thấy sự vận động: Một thỏa vàng 9999 đặt trên bàn, bằng mắt thường ta có thấy nó chuyển động không? Dĩ nhiên chúng ta không thấy nó chuyển động. Nhưng có biết rằng chúng chuyển động đó, sự quay của trái đất làm cho chúng chuyển động mà ta không nhìn thấy, sự quay của trái đất chịu nhiều lực hút, lực coriolis, trọng lượng của trái đất,... làm cho chúng chuyển động không cân bằng và không đồng bộ.
    Hoặc những vật vô tri vô giác mà ta dùng hằng ngày, chúng vẫn vận động không ngừng nghỉ, cụ thể là tiền. Dòng tiền vận động hòa lẫn vào trong nền kinh tế của Quốc gia. Dòng tiền từ vị trí này sang vị trí khác, từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp khác, từ người này sang người khác, từ Quốc gia này sang Quốc gia khác hoặc ngược lại. Sự vận động của giá trị này ta không thấy được, chúng chỉ biểu hiện qua sản phẩm đó là giá trị của vật chất đó là giá tiền của một sản phẩm.
    Nói tóm lại, mọi sự vật, hiện tượng, suy nghĩ,... đều vận động không ngừng nghỉ, chúng tác động tương trợ, tương hỗ hoặc tương kháng lẫn nhau, ở nhiều góc độ khác nhau, ở các hệ quy chiếu khác nhau. Do đó, để đánh giá đúng bản chất, sự vật, hiện tượng của nó ta phải suy xét tận cùng ở nhiều góc độ khác nhau. Đừng thấy bản chất, hiện tượng, bản thể bên ngoài mà đi đến một kết luận nhất thời không đúng. 

Trường An Đỗ Tấn Thích

June, 2024