Trong cuộc
sống, nhiều khi chúng ta rất bận rộn nhưng lại không có bất kỳ mục đích nào, dù
đã rất cố gắng nhưng vẫn không đạt được kết quả như mong muốn. Trạng thái này
được gọi là "chăm chỉ mù quáng". Một đời người vỏn vẹn mấy mươi năm,
đừng để sự "chăm chỉ mù quáng" cản lối bạn đến với thành công.
Không biết
mọi người từng có cảm nhận thế này không: Luôn nỗ lực học tập, tiêu tốn rất nhiều thời gian và công
sức nhưng dường như chẳng thu hoạch được gì; Luôn kiên trì tập gym, ép mình luyện
tập đến điên cuồng nhưng không mấy hiệu quả, vẫn không có được một cơ thể lý tưởng;
Được mọi người khen ngợi là tự giác, cần cù, chăm chỉ nhưng kết quả thường chẳng
như mình mong muốn.
Dù là rơi
vào trường hợp nào, bạn cũng có thể đã mắc phải tình trạng "chăm chỉ mù
quáng". Bạch Nham Tùng từng nói: "Vừa ngu xuẩn vừa nỗ lực mới là đáng
sợ nhất". Đọc đến đây, có người không khỏi hoài nghi: "Chăm chỉ không
tốt hay sao? Sao lại có khái niệm "chăm chỉ mù quáng" nữa?"
Nhưng quả
thực là có đấy. Nếu như sự chăm chỉ chỉ dừng ở lớp bề mặt mà không chạm tới bản
chất, tất cả nỗ lực đều sẽ là vô ích.
Thế nào là
"chăm chỉ mù quáng"?
Chăm chỉ mù
quáng nói chính xác là bận rộn không mục tiêu. Giáo sư, chuyên gia tâm lý học
Jordan Peterson từng nghiên cứu về 4 biểu hiện của "chăm chỉ mù
quáng":
1.Tiêu tốn
phần lớn thời gian làm những phần việc dễ dàng nhất, còn đi khoe khoang khắp
nơi rằng mình không góp công cũng góp sức
Có rất nhiều
người như vậy. Ví dụ, khi còn đi học, bạn ngồi ở thư viện cả một ngày nhưng chẳng
mở được mấy trang sách, phần lớn thời gian đều dùng để chơi game, đọc tiểu thuyết,
nghe nhạc. Hết một ngày, có vẻ bạn vất vả thật đấy, dù gì bạn cũng đã khắc phục
được ham muốn đi chơi, chống lại được sự lôi kéo của chiếc giường êm ấm, thế
nhưng làm vậy cũng chẳng có ích gì. Bởi bạn không hiểu rõ bản thân mình đến thư
viện để làm gì, chỉ là bạn đang chấp hành hành động này, nghĩ rằng mình ở đó có
thể tự động hấp thu kiến thức, bỏ công sức ra thì sẽ có thu hoạch.
Trong công
việc, bạn dùng một cách ngu ngốc để thống kê số liệu, không chỉ lãng phí thời
gian mà còn dễ dàng xảy ra sai sót. Bạn sẽ mãi không làm xong được công việc,
hoặc trong số liệu có rất nhiều lỗi, rất dễ làm ảnh hưởng đến tiến độ công việc
của người khác. Khi bị người khác chất vấn, bạn kích động mà nói ra câu bao biện
rằng bản thân mình không có công cũng có sức, câu nói này chẳng thể giải quyết
được vấn đề gì, thậm chí bạn còn có thể bị coi thường.
Có câu nói:
"Người có năng suất làm việc thấp là người hay nhấn mạnh bản thân mình đã
bỏ ra nhiều thế nào!" Nếu như "chăm chỉ mù quáng" cũng phân cao
thấp, chắc chắn kiểu "không góp công cũng góp sức" sẽ thuộc tầng đáy.
Bởi bạn đã không thực sự cố gắng, sự cố gắng của bạn chỉ là lớp ngụy trang giả
dối mà thôi.
2. Lấy cớ
"đang chuẩn bị" để trì hoãn, nhìn có vẻ rất bận rộn nhưng công việc
không hề có chút tiến triển nào
Khi chúng
ta làm một việc gì đó rất quan trọng, chúng ta luôn nhấn mạnh rằng bản thân
chưa chuẩn bị xong, vẫn luôn dừng ở giai đoạn điều tra nghiên cứu, thu thập tài
liệu mà không thực sự xúc tiến công việc này.
Trước đây
khi tôi thi bằng lái xe, tôi vốn chỉ định đi luyện tập vào cuối tuần, nhưng cứ
hễ bị các công việc khác gián đoạn hoặc khi bản thân lười biếng thì sẽ rất dễ
trì hoãn, lúc nào cũng muốn đợi qua thời gian này sẽ tập trung sức lực luyện tập.
Kết quả là lúc nào cũng trong trạng thái "đang chuẩn bị" mà không
hành động, cuối cùng trì hoãn hơn nửa năm cũng không học xong. Sau đó, tôi thấy
như vậy không ổn, liền ép bản thân hễ rảnh là phải đi tập. Sau khi được huấn
luyện viên hướng dẫn, tôi cùng ba học viên khác, sau khi kiên trì luyện tập hơn
hai tuần đã thuận lợi vượt qua kỳ thi.
Vốn nghĩ mọi
chuyện rất khó, phải xây dựng kế hoạch lâu dài mới có thể thực hiện được, nhưng
khi bạn đầu tư thời gian, hạ quyết tâm hoàn thành nó thì sẽ phát hiện nó không
hề khó chút nào. Nếu muốn hoàn thành bất cứ một việc gì, bạn phải lập tức hành
động chứ không phải cứ lập kế hoạch mãi.
3. Trước giờ
chưa từng kiểm tra hiệu quả công việc, chỉ biết cắm đầu kéo xe
Rất nhiều
người chỉ biết hoàn thành công việc của bản thân, nộp bài lên cho cấp trên cho
xong mà rất ít khi chủ động hỏi về phản hồi công việc. Việc gì cũng chỉ đặt mục
tiêu là hoàn thành cho công việc, không cần biết chất lượng công việc tốt hay xấu,
cũng không đối chiếu đáp án với lãnh đạo, không sửa sai, không nghĩ xem có nên
đổi phương pháp và tư duy mới để nâng cao hiệu quả và chất lượng công việc hay
không.
Vì không
trao đổi, không suy nghĩ, cũng không biết công việc mình làm tốt hay không, cứ
cúi đầu làm mãi, không ngẩng đầu nhìn đường nên rất dễ dàng rơi vào tình trạng
bận rộn và chăm chỉ hiệu quả thấp. Loại "chăm chỉ mù quáng" này khiến
bạn cứ mãi lẩn quẩn trong trạng thái hiệu suất thấp, không thấy được đường dài,
không nghe được phản hồi từ người khác, thậm chí khiến bạn rơi vào lối tư duy
"có lẽ mình không làm sai đâu, nếu không thì sao lại không có ai tìm
mình".
Vì vậy nhất
định phải lắng nghe phản hồi, lập tức lắng nghe phản hồi! Mọi nỗ lực không lấy
việc kiểm nghiệm và bỏ công sức làm mục tiêu đều không được gọi là nỗ lực. Chỉ
có chủ động tìm kiếm phản hồi, gánh vác trách nhiệm lớn lao hơn, tham dự vào những
công việc quan trọng hơn mới là phương pháp hiệu quả duy nhất để nâng cao bản
thân.
4. Đọc rất
nhiều sách, nhưng chưa từng tổng kết quy luật
Rất nhiều
người thích đọc sách, tham gia các khóa học bồi dưỡng… nhưng lại rất ít khi ghi
chép, tổng kết suy nghĩ, đồng thời vận dụng những tri thức và kỹ năng mà mình học
được vào trong công việc. Có lẽ họ chăm chỉ hơn ai hết, nhưng hiệu quả học tập
lại chẳng đâu vào đâu.
Đa số mọi
người đều từng tải rất nhiều tài liệu học tập về máy, tích trữ rất nhiều sách, tồn
rất nhiều công việc nhưng lại không tiêu hóa và hấp thụ chúng. Nhìn có vẻ rất
chăm chỉ, rất nỗ lực, nhưng thực tế chỉ là thỏa mãn ảo tưởng học tập do bản
thân tạo ra mà thôi.
Hồi cấp 2
tôi học toán không tốt, cứ nghĩ rằng làm nhiều đề sẽ giỏi lên, cho đến một ngày
đàn anh hướng dẫn tôi nói, tất cả các dạng bài đều có phương pháp làm, đừng chỉ
thấy ra được kết quả là xong, bản thân phải biết suy nghĩ vì sao phải làm như
thế. Nhờ tư duy và luyện tập, tôi dần phát hiện rất nhiều mô hình đề có cấu
trúc cố định, cùng một phương pháp có thể giải được vô số bài toán. Từ đó thành
tích môn toán của tôi bắt đầu tiến bộ vượt bậc. Chỉ máy móc làm đề và ghi nhớ tất
cả các bài toán sẽ không bao giờ có hiệu quả.
Nếu việc bạn
đang làm vẫn luôn không có kết quả, hãy đối chiếu với 4 loại biểu hiện trên mà
suy nghĩ, nếu không bạn sẽ chỉ mãi xoay vòng trong tác hại của "chăm chỉ
mù quáng". Có mười năm kinh nghiệm và một kinh nghiệm dùng mười năm khác
biệt nhau hoàn toàn, vế trước giúp bạn nâng cao trình độ bản thân, vế sau sẽ chỉ
khiến bạn giậm chân tại chỗ.
Làm thế nào
để khắc phục "chăm chỉ mù quáng"
"Chăm
chỉ mù quáng" không phải không thể sửa, dưới đây là một số phương pháp
giúp chúng ta cải thiện vấn đề này.
1. Đừng lặp
lại công việc hiệu suất thấp
Bất cứ nhiệm
vụ nào cũng có thể được phân thành 2 bộ phận: dễ và khó. Bạn nên phân chia thời
gian hợp lý như thế này: Nhanh chóng giải quyết phần việc dễ, dùng thời gian tiết
kiệm được để xử lý phần việc khó. Nhất định không được dành phần lớn thời gian
vào những việc đơn giản nhất, dành 20% thời gian để giải quyết việc dễ, còn lại
dùng 80% thời gian để suy nghĩ, nghiên cứu những vấn đề hóc búa. Thà chậm mà hiệu
quả cao còn hơn là cứ lặp đi lặp lại công việc với hiệu suất thấp.
2. Nâng cao
hiệu suất, quản lý thời gian hiệu quả
Nhận thức
rõ về bản thân, phân loại công việc hiệu quả, đâu là những việc bạn có thể làm
tốt, đâu là những việc bạn cần dành nhiều thời gian và sức lực hoàn thành, sau
đó sắp xếp thời gian, viết ra những nhiệm vụ ngày hôm đó. Nhất định phải viết
nhiệm vụ ra, chứ không phải chỉ nghĩ trong đầu. Để những nhiệm vụ trở nên hữu
hình, thúc đẩy chúng ta hành động, hoàn thành chúng một cách xuất sắc trong thời
gian có hạn.
3. Nhìn lại
phản hồi công việc, lấy kết quả làm kim chỉ nam
Những trường
đại học tốt sẽ không vì bạn học tập vất vả mà thu nhận bạn dù thành tích bạn
không tốt, sếp bạn cũng sẽ không vì bạn tăng ca không ngơi nghỉ mà trả lương
cao cho bạn dù không đạt KPI. Nhất định phải quan sát phản hồi kết quả của bạn,
nếu kết quả không như mong muốn chứng tỏ bạn chưa đủ nỗ lực, hoặc do cách bạn nỗ
lực không đúng, đã có vấn đề xuất hiện. Kẻ thắng làm vua, kết quả mới là điều
quan trọng nhất.
4. Tổng kết
quy luật, phát hiện những nhân tố ảnh hưởng đến kết quả
Vạn vật vạn
sự trên thế gian đều có quy luật phát triển phía sau nó. Chúng tuyệt đối sẽ
không vì ý thức chủ quan của con người mà biến đổi, giống như gieo hoa màu vào
mùa xuân cho thu hoạch vào mùa thu, mặt trời mọc ở phía Đông lặn ở phía Tây vậy.
Việc chúng ta cần làm là phát hiện những nhân tố ảnh hưởng đến kết quả, sau đó
cố gắng cải thiện những nhân tố này, đạt được kết quả mình hằng mong muốn. Đừng
để sự chăm chỉ trong chiến thuật che đậy sự lười biếng trong chiến lược của
chính mình.
Theo Lạc Kỳ
Doanh nghiệp
và tiếp thị
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Cảm ơn bạn rất nhiều ạ