Sau đây tôi xin chép liên kết phần ghi âm với ông Kiệt về thời kỳ từ năm 1940 đến kháng chiến chống Pháp. Phần nầy dài hơn một tiếng đồng hồ và tôi cứ để ông Kiệt tự nhiên kể chuyện. Người nghiên cứu sử, có lẽ khác với một người làm báo bình thường, là lúc đầu phỏng vấn cứ để cho người kể thoải mái và không ngắt lời. Một trong những lý do là muốn biết đương sự quan tâm cái gì, nhớ đúng hay sai, và qua đó có thể nhận định bước đầu là người đó như thế nào và sau đó nên trao đổi như thế nào và cần khai thác những khía cạnh gì hay chi tiết gì. Người đi nghiên cứu qua phỏng vấn các nhân chứng lịch sử hay các nhân vật chính trị phải biết sâu các giai đoạn lịch sử qua các tài liệu gốc, tức là các tư liệu và văn kiện trong các kho lưu trữ, và các phân tích trong các sách báo trước khi đi phỏng vấn. Có khi một vấn đề nào đó phải trao đổi, chứ không phải chỉ ngồi nghe và ghi âm, với đương sự cả chục lần để hai bên mới có thể cùng nhau nhận định sự việc một cách rõ ràng hơn.
Phần ghi âm cho thấy ông Kiệt cho nhiều thông tin xác thực và những nhận định khá trung thực. Ông cho biết là trong cuộc kháng chiến chống Pháp ông “nhớ lại thì đúng là phơi phới vì tinh thần ái quốc của dân,” mặc dầu lúc đầu có ấu trĩ, nghi ngờ, cực đoan và oan sai cho nhiều người. Nhưng đến năm 47-48 thì có điều chỉnh và do đó đã tập hợp tầng lớp trí thức và tiếp cận được trí tuệ của họ. Ông Kiệt có nhắc đến một số nhân vật trí thức ông làm việc cùng, đặc biệt là ông gắn bó với ông Nguyễn Thành Nhơn. Ông Nhơn là dân Tây và là địa chủ. Ông “già vợ” của ông Nhơn là cai tổng, nhưng bảo vệ cán bộ. Ông Nhơn được kết nạp đảng năm 1946 và năm 1948 được vào thường vụ Tỉnh Uỷ Rạch Giá, rồi lên đến chủ tịch và bí thư những năm 1948-49. Người nghe băng ghi âm nầy nên chú ý đến những gì ông Kiệt nói về ông Nguyễn Thành Nhơn và phản ứng của ông Nhơn ra sao sau khi thấy được vấn đề phân biệt thành phần giai cấp từ miền Bắc tràn vào do ảnh hưởng lớn của Trung Quốc. Ông Kiệt đầu năm 1950 ra Bắc và đầu năm 1953 mới về miền Nam và có đến thăm ông Nhơn. Cũng nên chú ý việc ông Lê Đức Thọ bảo ông Kiệt nên thuyết phục ông Nhơn đi tập kết, v.v.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Cảm ơn bạn rất nhiều ạ