ĐẠI BIỂU QUỐC HỘI DUY NHẤT TỪNG LÀM THƯỢNG THƯ TRIỀU ĐÌNH NHÀ NGUYỄN

Sau khi Cách Mạng tháng 8 thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết một bức thư như sau:

“ Thưa Ngài! Tôi tài đức ít ỏi, mà trách nhiệm nặng nề. Thấy Ngài học vấn cao siêu, kinh nghiệm phong phú. Vậy nên, tôi mời Ngài làm Cố vấn cho tôi, để giúp thêm ý kiến trong công việc hưng lợi, trừ hại cho nước nhà dân tộc. Cảm ơn và chúc Ngài mạnh khỏe. Kính thư".

Bức thư được gửi đến ông Bùi Bằng Đoàn. Vậy, Bùi Bằng Đoàn là ai mà được Bác trân trọng mời về chính quyền mới như vậy.

Bùi Bằng Đoàn xuất thân từ gia đình quan lại phong kiến nhưng thông thạo tiếng Pháp. Trong quá trình làm quan, năm 1925, ông làm thông ngôn cho cụ Phan Bội Châu trong phiên toà đại hình, góp phần giúp cụ không bị kết án tử hình. Cũng trong năm đó, ông đại diện cho triều đình nhà Nguyễn tham gia điều tra, kết luận, lên án hành vi ngược đãi của chủ người Pháp đối với các phu đồn điền. Bản báo cáo được chính quyền thuộc địa ghi nhận và phần nào có biện pháp giảm sự hà khắc với phu đồn điền.

Từ năm 1933, ông được bổ nhiệm làm Thượng Thư bộ Hình (tương đương Bộ trưởng và thành viên Bộ chính trị như hiện tại), quản lý việc xử án của toàn bộ những chính quyền địa phương do triều đình Huế quản lý. Trên công đường ở những nơi ông làm quan, đều có treo một bảng thông báo "không nhận quà biếu".

Trước tư duy tiến bộ, học thức lớn, tính chính trực, vì dân tộc của cụ Bùi Bằng Đoàn, Bác đã mời cụ tham gia chính quyền mới. Ngày 6/1/1946 ông ra ứng cử đại biểu Quốc hội Việt Nam DCCH tại tỉnh Hà Đông và trúng cử, đồng thời được Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ cử ông làm Trưởng ban Thanh tra đặc biệt của Chính phủ, sau đó được cử làm Trưởng ban Thường trực Quốc hội.

...

Ý kiến của người chia sẻ: cụ Bùi Bằng Đoàn là hiện thân của sự đoàn kết dân tộc, giữa các giai tầng, giữa cũ và mới. Đoàn kết làm nên chiến thắng. Và cụ cũng là hiện thân cho chính sách coi trọng người có tài có đức cùng chí hướng, không phân biệt xuất thân của Hồ chủ tịch.