Luận giải bài học về chim tu hú

    

    Kỳ thực, mới nhìn vào thì ai cũng phán xét tiêu cực về con chim tu hú. Tới mùa sinh sản, chim mẹ sẽ đẻ nhờ trứng của mình vào tổ chim chích. Rồi trứng của chim tú hú được chim chích ấp nở và thành chim non. Khi trứng nở ra, chim tu hú non đã dùng bản năng của mình để đẩy những con chim chích non ra khỏi tổ. Việc này nhằm mục đích dành trọn sự yêu thương của "mẹ nuôi" dành cho mình, bao nhiêu thức ăn được chim chích mẹ và cha săn bắt nhằm phục vụ chim tu hú con, mà thực tế chim chích mẹ không hề biết đó là con của mình. Khi lớn lên nó đủ sức tung bay bỏ lại sự vô ơn đối với "mẹ nuôi, cha nuôi" của mình. Vì thế người ta mới lấy sự phản bội này để lý giải như câu: "nuôi con cho tu hú". Đa phần người ta sẽ chỉ trích chim tu hú mẹ là đẻ trứng của mình vào tổ của chim chích.

    Nhưng ta hãy thông cảm, có góc nhìn nhân văn một chút cho loài chim tu hú này. Loài chim này chuyên ăn các loài sâu độc và rất độc. Những con chim trưởng thành thì hệ miễn dịch của nó có thể giải độc được. Những con chim non hệ miễn dịch chưa hình thành. Do đó, chim mẹ đẻ nhờ vào tổ chim khác là nhằm mục đích giúp con mình không bị trúng độc. Cũng đáng trách là con chim non quá hung hăng, xốc nổi để chiếm trọn mình trong một tổ và muốn nhận trọn tình yêu thương của bố mẹ nuôi dành cho nó.
Lời lạm bàn của tôi: trong cuộc sống cũng vậy, cũng có việc này việc kia, việc tiêu cực, tích cực, trung thành, bội ước, độc ác, nhân hậu,... Nhưng đằng sau đó là những bài học lớn đứng ở mỗi hệ quy chiếu khác nhau. Nếu chim tu hú mẹ không làm như vậy thì con của chúng sẽ chết ngay sau khi ăn miếng ăn đầu tiên với con sâu độc, vì hệ miễn dịch của chim tu hú non không đáp ứng được. Vì vậy, trước khi đưa ra lời khen, chê, phê phán, cần tìm hiểu thấu đáo ngọn nguồn sự việc, đừng đứng mặt này trách mặt kia.

Trường An Đỗ Tấn Thích 
(June 6/ 2024)