Tổng số lượt xem trang

Thứ Hai, 24 tháng 3, 2025

99 năm cụ Phan Châu Trinh hạc giá vân du

    

    Hôm nay (24/3/2025) tưởng niệm 99 năm ngày "hạc giá vân du", cỡi hạc bay về trời của đại chí sỹ yêu nước Phan Châu Trinh (1872 - 1926), hiệu là Tây Hồ, sinh quán Quảng Nam.
    Ông sinh ra trong một nhà Nho yêu nước, trong lúc nước mất nhà tan, lớn lên trong cảnh thực dân Pháp đô hộ. Ông cùng nhiều chí sỹ yêu nước đã tiến hành canh tân đất nước bằng con đường bất bạo động. Đọc lịch sử ông ta thấy ông thể hiện một phần khí phách của một anh hùng, ông đi từ Trung vào Nam, rồi ra Bắc, gặp những người cần gặp (Phan Bội Châu, Nguyễn An Ninh, Phan Văn Trường, anh Hùng Yên Thế-Hoàng Hoa Thám, Lương Khải Siêu), cụ Hồ, đi cả Tàu lẫn Tây để thương thảo canh tân đất nước. Các bài viết của ông có giá trị cao, với tư tưởng: Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh.

    Ông được xếp vào hàng ngũ vĩ đại những nhà cách tân lúc bấy giờ, sánh cùng với Tôn Dật Tiên ở Trung Quốc, và Gandi bên Ấn Độ. Những di sản, tư tưởng cách tân của ông mãi soi sáng, mở cửa, tầm vóc cho thế hệ Việt.
Từ xa bái vọng về cố quốc!

Viết vội bằng trí nhớ, tại Gia Nghĩa, ngoại quốc. 
Trường An Đỗ Tấn Thích

Thứ Bảy, 22 tháng 3, 2025

HOA VÀNG TRÊN CỎ XANH




Phú Yên là phú quý bình yên. Nếu sáp nhập tỉnh, danh xưng này biến mất thì còn phú quý bình yên và vẫn thấy “hoa vàng trên cỏ xanh”.
Tui đến Phú Yên lần đầu tiên vào cuối năm 1980. Tốt nghiệp, từ Hà Nội đi nhận nhiệm sở, tui zọt qua Quy Nhơn zô Sài Gòn chơi cái đã. Đến ga Tuy Hoà, tàu phải dừng vì đèo Cả sạt lở lấp đường sắt. Thế là ngày nào tui cũng lang thang, không hang cùng ngõ hẻm nào ở thị xã Tuy Hoà là chưa in gót. Bé tí, nhếch nhác. Đúng 10 ngày sau mới có xe đò (xe khách) để “tăng-bo” hành khách vào ga Đại Lãnh. Nhờ đó mà tui được chiêm ngưỡng đèo Cả và ngắm nghía hòn Đá Bia. Nhớ đời.
Năm 1471 vua Lê Thánh Tông thân chinh cầm quân Nam tiến đến tận đèo Cả. Rồi thấy khó giữ, bèn rút ra đèo Cù Mông. Phần đất Phú Yên ngày nay gọi là Ayaru, giao cho 1 viên quan Chiêm Thành đã quy phục ta, cai quản. Một thế kỷ sau, năm 1578 chúa Nguyễn Hoàng cử tướng Lương Văn Chánh đánh chiếm Ayaru. Người Chiêm âm ỉ kháng chiến, vùng đất này trở thành nơi tranh chấp liên miên. Muốn giữ đất thì phải có dân, Lương Văn Chánh tổ chức đưa dân từ Thanh- Nghệ- Thuận- Quảng vào khẩn hoang lập ấp. Năm 1611 người Chiêm bị đánh bật qua đèo Cả, vùng Ayaru được sáp nhập vào xứ Đàng Trong với tên gọi Phú Yên.
Vậy, danh xưng Phú Yên xuất hiện từ năm 1611, ngay khi trở thành 1 phần lãnh thổ Đàng Trong.
Năm 1832 vua Minh Mạng thành lập tỉnh Phú Yên. Năm 1904 tỉnh Phú Yên, lúc đó bao gồm cả Đăk Lăk, Gia Lai ngày nay, bị Pháp xẻ nhỏ ra, mất danh xưng Phú Yên. Năm 1921 Pháp tái lập tỉnh Phú Yên gồm 4 huyện Tuy Hòa, Tuy An, Đồng Xuân, Sơn Hòa. Năm 1976 Phú Yên sáp nhập với Khánh Hoà thành tỉnh Phú Khánh, đến 1989 lại tách ra, vũ như cẫn.
Khi tái lập tỉnh, tui được mời đến Tuy Hoà dạy cho nửa lớp Cao đẳng Sư phạm Nha Trang bị “đuổi” về quê. Trường chia đôi, những ai quê Phú Yên đều bị “tống cổ”, cả thầy lẫn trò. Nghe các thầy nói chuyện cãi vã chia chác từ chiếc ô-tô cà tàng đến cái bàn rụng càng, cái ghế gãy cánh mà cười ra nước mắt. Lại còn chuyện tranh chấp cái vịnh Vũng Rô, hai bên dàn quân gầm ghè nhau nữa chớ. Rõ chán!
Vũng Rô có sự kiên 24-2-1965, tàu không số bị địch phát hiện lần đầu tiên. Rùm beng hết cả lên.
Phú Yên có ai?
Có ông Lương Văn Chánh (? -1611) người gốc Thanh Hóa, có công mở mang bờ cõi và gây dựng vùng đất này. Ông được chúa Nguyễn phong tước Bảo quốc Hộ dân chi thần. Nay, đền thờ ông là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Lại có ông Lê Thành Phương (1825-1887) quê Tuy An, năm 1885 chiêu tập nghĩa quân chống Pháp trong phong trào Cần Vương. Đền thờ ông là Di tích LSVH cấp quốc gia. Hai anh em ruột Nhật Lai, Nguyễn Mỹ cùng sinh tại Tuy An, cùng đoạt Giải thưởng Nhà nước về VHNT. Nhạc sĩ Nhật Lai với nhạc kịch Bên bờ Krông Pa (là sông Ba đấy), nhạc múa Tiếng trống Chăm H’roi, ca khúc Hà Tây quê lụa, Bài ca anh Hồ Gíáo, v.v. Nhà thơ Nguyễn Mỹ có Cuộc chia ly màu đỏ, Con đường ấy, Hoa cúc tím, v.v. Tổng bí thư Trần Phú quê Hà Tĩnh, sinh tại Tuy An (Phú Yên) và chết ở Sài Gòn.
Sáng 1-9-1945 Thượng thư Bộ Lại Ngô Đình Diệm khi trốn chạy bị du kích Việt Minh tóm cổ trên sông Đà Rằng. Sau đó Diệm được giải ra Hà Nội. Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp Diệm, rồi thả ra.
Năm 1955 luật sư Nguyễn Hữu Thọ bị chính quyền Ngô Đình Diệm quản thúc tại Tuy Hoà. Ngày 29-10-1961 ông được ta giải thoát, đưa ra chiến khu giữ chức Chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng. Sau này ông là Chủ tịch Quốc hội, Phó chủ tịch nước rồi Quyền chủ tịch nước.
Ngày 1-4-1975, tàn quân triệt thoái khỏi Tây Nguyên theo Quốc lộ 7B về đến Tuy Hoà. Tơi tả. Chuẩn tướng Trần Văn Cẩm, Phó tư lệnh Quân đoàn 2 bị tóm gọn. Đây là viên tướng ngụy đầu tiên bị bắt sống trong kháng chiến chống Mỹ.
Cháu đích tôn của cha tôi công tác ở Lào Cai, xớ rớ thế quái nào mà lấy vợ tận Phú Yên. Hồi đó tui ở Quy Nhơn, thế là trở thành “tư lệnh tiền phương” của cái đám cưới ngàn trùng xa cách, nhưng “mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua”.
Phú Yên có gì?
Có sông Đà Rằng rộng nhất duyên hải miền Trung và cầu Đà Rằng dài nhất Trung Kỳ nhì Đông Dương, chỉ thua cầu Long Biên. Đà Rằng là biến âm từ Ea Đrăng của tiếng Chăm, có nghĩa là Sông Lau Sậy. Thượng nguồn của nó là sông Ba, còn gọi là sông Ea Pa, Ia Pa hay Krông Pa. Nhắc đến sông Ba, hẳn nhiều người nhớ đến bài hát Cô gái vót chông với giọng ca Tường Vy lảnh lót một thời:
Như bao cô gái ở trên non
Cô gái sông Ba đầu búi tóc thon…
Chuyện rằng, năm 1954 ông Lô Mô Y Choi, người Ê Đê ở huyện Sông Hinh, tập kết ra Bắc. Năm 1965 nghe đài nói phong trào vót chông rào làng đánh Mỹ, ông hình dung những cô gái ngồi vót chông bên dòng sông Ba quê mình, thế là bài thơ ra đời. Nhạc sĩ Hoàng Hiệp chộp được, phổ nhạc, và thành bài hát.
Về kinh tế, so với các tỉnh duyên hải Trung Bộ, Phú Yên có vẻ thiệt thòi nhất. Rẻo đất ven biển này bị bao vây chặt cứng. Lên Tây Nguyên bị núi rừng trùng điệp ngáng đường. Ra bắc phải vượt đèo Cù Mông hiểm trở. Vào nam phải qua đèo Cả chót vót. Bờ biển phía đông khá dài nhưng không có cảng nước sâu, ứ giao thương được với bên ngoài. Tứ bề bị chặn như thế, phát triển kinh tế khó đáo để.
Tuy nhiên, Phú Yên là tỉnh đánh bắt cá ngừ đại dương nhiều nhất cả nước. Chả thế mà xứ này nổi tiếng với món mắt cá ngừ chưng trong thố và món gỏi bao tử (dạ dày) cá ngừ. Tui ăn rồi. Ngon!
Về văn hoá, bộ phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh nổi như cồn đã tạo động lực cho du lịch Phú Yên phát triển. Đó là trong phim, ngoài đời thì đoạn QL1A qua thị xã Sông Cầu có cung đường “15 cây số ăn chơi” nổi tiếng. Từ Gành Ráng, Quy Nhơn đi một đoạn là tới. Tui đến hoài, đã lắm! Trên trời thì có trăng La Hai với vẻ đẹp hoang sơ ma mị, khiến lủ khủ thi sĩ tốn giấy hao mực. Một đêm rằm năm 1989 tui đã ngồi vắt vẻo trên cây cầu sắt ở gần ga La Hai để ngắm trăng. Tuyệt cú mèo!
Về danh lam thắng cảnh, Phú Yên là vùng đất hoang sơ, xinh đẹp với nhiều bãi biển, đầm vũng và di tích lịch sử văn hoá. Khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Krông-Trai với hệ động vật và thực vật phong phú đa dạng. Rồi Núi Đá Bia, Núi Nhạn, Vũng Rô, đầm Ô Loan, vịnh Xuân Đài… Đặc biệt, tại thị xã Đông Hoà có Mũi Điện, còn gọi là Mũi Đại Lãnh, là điểm đón ánh bình minh sớm thứ 2 trên đất liền của Việt Nam. Nó chỉ thua Mũi Đôi ở Vạn Ninh (Khánh Hoà) có 4 giây kinh độ. Kinh độ Đông của Mũi Điện là 109˚27'06" còn của Mũi Đôi là 109˚28'00". Xíu xìu xiu.
Có sông phải có núi mới cân bằng, thế là giữa đồng bằng Tuy Hòa phẳng phiu bỗng mọc lên quả núi Chóp Chài cao 394 mét, chơi vơi. Lên đỉnh ngó xuống TP Tuy Hòa đã mắt lắm. Tôi lên đó rồi, chạy mô-tô khỏe re.
Huyện Tuy An có Gành Đá Đĩa, một kỳ quan thiên nhiên do núi lửa phun trào tạo nên. Nó được công nhận là Thắng cảnh cấp quốc gia năm 1997 và xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2020.
Về công trình nhân tạo, nhà thờ Mằng Lăng ở huyện Tuy An có từ năm 1892, là 1 trong những nhà thờ đá lâu đời nhất Việt Nam.
Công trình mới toe mà hoành tá tràng nhất Phú Yên là cái tháp Nghinh Phong. Đến TP Tuy Hòa mà chưa tới đây ngắm nghía, sờ soạng và lắng nghe âm thanh của nó thì coi như chưa thấy “hoa vàng trên cỏ xanh”. Thực ra là Nghênh Phong, trong đó Nghênh là đón chào, Phong là gió, rồi biến âm mà thành.
Tác giả thiết kế đã kết hợp huyền sử Trăm trứng trăm con với cảm hứng Gành Đá Đĩa. Tháp có 2 cột, cột Lạc Long Quân cao 34 mét và cột Âu Cơ thấp hơn 6 mét. Cuộc ly hôn đầu tiên trong lịch sử nước ta được thể hiện bằng 1 khe hẹp ngăn cách đôi uyên ương. Vì chia sòng phẳng 50 con theo mẹ, 50 con theo cha, nên mỗi bên chân tháp có 50 khối đá lục giác xếp chồng lên nhau. Nghe nói thế chứ sức đâu mà đếm! Nhìn từ xa, công trình như mũi tàu băng băng vượt trùng dương, những khối đá tối sáng lấp loáng như sóng đang tung bọt. Túm lại là: Hết sảy!
Tui đến rồi nên tui biết. Ảnh đó. Hê hê hê!
Nguồn: Có Hưởng

Thứ Sáu, 21 tháng 3, 2025

QUY NHƠN HƠN BÌNH ĐỊNH





Thứ nhất là già hơn: danh xưng Quy Nhơn (Quy Nhân) xuất hiện trước danh xưng Bình Định 197 năm (1602-1799). Thứ nhì là nhiều món hơn: biển xanh cát trắng, cảng nước sâu, hải đăng lấp loáng, đầm phá bao la, cầu Thị Nại dài thoòng, núi Vũng Chua có radar hiện đại, bán đảo Phương Mai có ông Trần Hưng Đạo uy nghi, vân vân và mây mây.
Chả thế mà nghe đồn, nếu sáp nhập tỉnh thì Bình Định mất tên, nhưng Quy Nhơn vẫn cứ là thủ phủ.
Chuyện rằng, năm 1471 vua Lê Thánh Tông mở mang bờ cõi, thành lập thừa tuyên Quảng Nam gồm 3 huyện Bồng Sơn, Phù Ly và Tuy Viễn trải từ đèo Hải Vân đến đèo Cù Mông. Một thế kỷ sau, theo kế “Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân” của Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Hoàng vào đây, đổi huyện Bồng Sơn ra phủ Hoài Nhân, mong muốn quy tụ người hiền tài nhân nghĩa. Chả là theo Hán tự thì Hoài là mong, nhớ, nghĩ về; Nhân là nhân ái, tình người mà lị. Từ đó, vùng đất này xuất hiện lủ khủ các địa danh có chữ Nhân: Quy Nhân, Nhân Hội, Nhân Lý, Nhân Hải, Nhân Châu, v.v. Năm 1602 chúa Nguyễn Hoàng đổi phủ Hoài Nhân ra phủ Quy Nhân. Rồi do tật biến âm, người ta đọc là Hoài Nhơn, Quy Nhơn. Có ý kiến cho là do kỵ huý. Sao cũng được!
Như vậy, danh xưng Quy Nhơn (Nhân) xuất hiện trong vũ trụ này từ năm 1602.
Năm 1930 Pháp nâng cấp thị xã Quy Nhơn lên thành phố cấp 3. Sau CMT8-1945, Việt Minh cai quản Quy Nhơn, gọi là thị xã Nguyễn Huệ. Nửa cuối thập niên 1950 chính quyền VNCH đổi là xã Quy Nhơn thuộc quận Tuy Phước. Năm 1970 xã Quy Nhơn nhảy sang quận Nhơn Bình. Năm 1971 xã Quy Nhơn lại trở thành thị xã. Đất nước thống nhất, năm 1976 "khắc nhập" Bình Định với Quảng Ngãi thành tỉnh Nghĩa Bình, lấy thị xã Quy Nhơn làm tỉnh lị. Năm 1986 thị xã Quy Nhơn được lên thành phố, năm 1998 lên đô thị loại 2, năm 2010 lên đô thị loại 1.
Bi chừ nói chuyện Bình Định.
Năm 1471 vua Lê Thánh Tông chiếm kinh đô Đồ Bàn của Chiêm Thành, đốt trụi, san phẳng rồi bỏ hoang. Năm 1773 Nguyễn Nhạc tự xưng hoàng đế, đến đây đóng đô, xây dựng tử tế, gọi là thành Hoàng Đế. Năm 1799 Nguyễn Ánh đích thân chỉ huy đánh chiếm thành, đổi tên là thành Bình Định.
Như vậy, danh xưng Bình Định xuất hiện trong Hệ Mặt trời này từ năm 1799.
Năm 1802 vua Gia Long thống nhất giang sơn, lập ra doanh Bình Định gồm phủ Quy Nhơn và 3 huyện Phù Ly, Tuy Viễn, Bồng Sơn. Đến 1806 doanh Bình Định đổi là trấn Bình Định, lị sở là thành Bình Định. Năm 1814 xây thành Bình Định mới, cách thành cũ 5 km về phía sông Kôn, nay thuộc phường Bình Định, thị xã An Nhơn.
Năm 1979, xã Nhơn Hưng của huyện An Nhơn bị thiến 1 phần khơ khớ để thành lập thị trấn Bình Định. Từ đó tỉnh Bình Định có 1 thị trấn trùng tên, khiến khách vãng lai không khỏi lăn tăn. Năm 2011 thành lập thị xã An Nhơn, thị trấn Bình Định trở thành phường Bình Định. Sắp tới bỏ cấp huyện, thị xã An Nhơn có lẽ bị xoá sổ, chẳng biết phường Bình Định có còn không.
Năm 1816 vua Gia Long dời thủ phủ của trấn Bình Định đến Quy Nhơn. Như vậy, Quy Nhơn trở thành thủ phủ của Bình Định từ năm 1816.
Năm 1832 vua Minh Mạng chia nước ta ra 30 tỉnh và 1 kinh thành, danh xưng “tỉnh Bình Định” chính thức xuất hiện từ đây. Lúc này tỉnh Bình Định có 2 phủ An Nhân (Nhơn), Hoài Nhân (Nhơn) và 5 huyện Bồng Sơn, Phù Mỹ, Phù Cát, Tuy Phúc (Phước), Tuy Viễn.
Bình Định có gì?
Trước hết là có võ:
Ai về Bình Định mà coi
Con gái Bình Định múa roi đi quyền.
Danh lam thắng cảnh thì bát ngát, nhưng khổ nỗi, dồn cả đống vào Quy Nhơn. Còn lại thì huyện Tây Sơn có Bảo tàng Quang Trung, ranh giới 2 huyện Phù Mỹ, Phù Cát có vịnh (hay vũng, đầm) Đề Gi, nước mặn thụt lưỡi mà có tên dân gian là đầm Nước Ngọt:
Mặn chằng nước vũng Đề Gi
Gọi đầm Nước Ngọt lẽ gì hỡi em?
Danh nhân Bình Định thì lủ khủ: vua Quang Trung- Nguyễn Huệ (1753-1792), chí sĩ Tăng Bạt Hổ (1859-1906), anh hùng Ngô Mây (1924-1947) đánh bom cảm tử, bác sĩ Phạm Ngọc Thạch (1909-1968, sinh tại Quy Nhơn), Đào Tấn (1845-1907) ông tổ hát bội (tuồng), Xuân Diệu (1916-1985, sinh tại Quy Nhơn) “ông hoàng thơ tình”, v.v.
Quy Nhơn có gì?
Bát bao la ngát, gõ cả ngày không hết. Bởi thế tui chỉ nói đến cái đỉnh núi Vũng Chua cao nhất Quy Nhơn.
Từ Gành Ráng, nơi có bãi tắm Tiên Sa và mộ Hàn Mặc Tử, lối vào Trại phong Quy Hòa chỉ qua 1 con đèo duy nhất: đèo Quy Hòa. Đến lưng đèo rẽ tay phải là lối lên đỉnh Vũng Chua. Năm 1965 Mỹ đặt hệ thống radar hoành tá tràng, trông như những cánh buồm căng gió giữa lồng lộng mây trời.
Năm 1990 quân đội bàn giao núi Vũng Chua cho Trung tâm Quản lý bay dân dụng VN. Trạm radar mới mọc lên, năm 1994 bắt đầu hoạt động. Cũng năm đó, trường ĐHSP Quy Nhơn đang có lớp Điện tử- Viễn thông do cái lão tui phụ trách, thế là tui đưa sinh viên lên đó tham quan thực tế. Đứng ở độ cao 620 mét so với mặt biển, thấy TP Quy Nhơn như cánh buồm cong cong giữa 3 bề sóng vỗ. Hết sảy! Thế là chụp ảnh.
Hê hê hê!
Sưu tầm: Có Hưởng

Thứ Năm, 20 tháng 3, 2025

QUẢNG NGÃI VẪN CÒN



Dân gian có câu vè gắn với 4 tỉnh nối tiếp nhau trải dài ven biển Trung Trung Bộ, từ đèo Hải Vân đến đèo Cả: Nam- Ngãi- Bình- Phú:
Quảng Nam hay cãi
Quảng Ngãi hay lo
Bình Định nằm co
Phú Yên hốt hết.
Bà con ám chỉ những đặc điểm gì, đúng sai thế nào ứ rõ, chỉ biết rằng câu vè này đã lan truyền dai dẳng suốt mấy trăm năm, chắc là có lý do. Nay nghe đồn, sau khi sáp nhập tỉnh thì Quảng Nam, Bình Định, Phú Yên mất tên, riêng Quảng Ngãi là còn. Đã thế, thành phố Quảng Ngãi cũng được lấy làm thủ phủ của tỉnh mới. Rõ là được cả chì lẫn chài. Híc!
Quảng Ngãi có gì mà gớm thế?
Chuyện rằng, năm 1403 vua Hồ Quý Ly mở mang bờ cõi đến sông Trà Khúc, lập ra 4 châu Thăng, Hoa, Tư, Nghĩa. Rồi nhà Hồ suy vong, người Chiêm lấy lại. Năm 1471 vua Lê Thánh Tông mở cõi phăng phăng, thành lập thừa tuyên Quảng Nam trải từ đèo Hải Vân đến đèo Cù Mông. Năm 1602 chúa Nguyễn gọi là dinh Quảng Nam và đổi phủ Tư Nghĩa ra phủ Quảng Nghĩa (Ngãi).
Danh xưng Quảng Nghĩa (Ngãi) xuất hiện từ đây, năm 1602.
Năm 1776 nhà Tây Sơn đổi phủ Quảng Nghĩa ra phủ Hòa Nghĩa. Năm 1803 vua Gia Long trả phủ Hòa Nghĩa về tên cũ. Năm 1832 vua Minh Mạng thành lập tỉnh Quảng Ngãi. Sau CMT8-1945, chính quyền Việt Minh đổi tỉnh Quảng Ngãi thành tỉnh Lê Trung Đình. Năm 1955 chính thể VNCH gọi lại là tỉnh Quảng Ngãi.
Cuối năm 1975 Quảng Ngãi “khắc nhập” với Bình Định thành tỉnh Nghĩa Bình, thị xã Quảng Ngãi hợp nhất với huyện Tư Nghĩa thành thị xã Quảng Nghĩa, nghe cứ loạn cào cào! Từ giữa năm 1989 thì “khắc xuất” như cũ đến bi chừ.
Ủa, Quảng Ngãi hay Quảng Nghĩa?
Hán tự là 廣 義, trong đó Quảng 廣 là rộng lớn, Nghĩa 義 là nghĩa khí, Quảng Nghĩa là “nghĩa khí rộng lớn”. Cớ làm sao Nghĩa biến ra Ngãi? Là do biến âm theo phương ngữ. Dân ta từ ngoài Bắc vô đây lập nghiệp, bị nhiễm giọng người Chăm bản địa, phát âm méo mó hết cả. Thế là Nghĩa trại thành Ngữa, rồi Ngỡ, cuối cùng là Ngỡi. Người ta đọc Ngỡi mà ứ biết phải viết thế nào, tức mình viết béng là Ngãi. Tương tự, huyện Bình Sơn có cái vịnh Vũng Quýt, nói trại thế quái nào mà thành Dung Quất.
Quảng Ngãi có gì?
Có đủ thứ. Lủ khủ danh lam thắng cảnh như núi Ấn sông Trà sơn thuỷ hữu tình; bãi biển Sa Huỳnh cát vàng muối trắng; đảo Lý Sơn tỏi thơm cảnh đẹp, Thác Trắng Minh Long vừa trong vừa mát. Lúc nhúc món ngon như cá bống sông Trà, cúm núm Sa Huỳnh, nhum Châu Me chưa nghe đã thèm. Bát ngát di tích lịch sử như Thành cổ Châu Sa, Chùa Hang Lý Sơn, Di tích Đặng Thùy Trâm, Làng cổ Thiên Xuân, Thành cổ Quảng Ngãi, Khu di tích Mỹ Lai (Sơn Mỹ). Vân vân và mây mây.
Quảng Ngãi có ai?
Trước hết là có vua. Chủ tịch nước Trần Đức Lương quê Đức Phổ. Quý tử nhà ông là quan Nhất phẩm triều đình Trần Tuấn Anh, tự nguyện hưu non hạ cánh an toàn. Có quan tể tướng Phạm Văn Đồng quê Mộ Đức, là thủ tướng tại vị lâu vô địch: 32 năm (1955-1987). Có 2 quan Nhất phẩm khóa 7 Đỗ Quang Thắng quê Đức Phổ và Ng.Hòa Bình khóa 13 quê Nghĩa Hành.
Mở sử triều Nguyễn thấy có Khai quốc công thần Lê Văn Duyệt quê Mộ Đức. Là Tả tướng quân, ông và Hữu tướng quân Ng.Văn Thành là 2 cận thần của chúa Nguyễn Ánh. Ông có công to sau 2 lần giữ chức Tổng trấn Gia Định, được dân thờ như thành hoàng. Kế đến là Trương Định quê Sơn Tịnh. Dân suy tôn ai thì gắn cho người đó chữ Công, thế là thành Trương Công Định, kiểu như gọi Quang Vân Trường là Quan Công í mà.
Văn hóa nghệ thuật có thi sĩ Bích Khê quê Sơn Tịnh, thi sĩ Tế Hanh quê Bình Sơn cùng em ruột là nhạc sĩ Thế Bảo, nghệ sĩ điện ảnh Trà Giang sinh tại TP Quảng Ngãi, nhạc sĩ Trương Quang Lục (Sơn Tịnh), nhạc sĩ “chim sáo ngày xưa” Nhất Sinh (TP Quảng Ngãi), v.v.
Quảng Ngãi rất chi là nhiều tướng lĩnh. Riêng huyện Sơn Tịnh, chỉ tính trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ (1945-1975) đã phát sinh 13 vị tướng, đó là thượng tướng Trần Văn Trà (xã Tịnh Long); các trung tướng Ng.Chánh (Tịnh Hà), Ng.Đôn (Tịnh Bình), Trần Quý Hai (Tịnh Châu), Phạm Kiệt (Tịnh Minh), Phạm Nam Tào (Tịnh Minh), Võ Thứ (Tịnh Hà); các thiếu tướng Võ Bẩm (Tịnh Khê), Châu Khải Địch (Tịnh Hà), Lê Trung Ngôn (Tịnh Ấn), Phạm Quang Tiệp (Tịnh Sơn), Huỳnh Kim, Phạm Luận (Tịnh Minh).
Đại thể, Quảng Ngãi rất chi là xứng đáng. Mệt quá, tàm tạm thế thôi. Tui đến rồi nên tui biết. Hê hê hê!
ST: Có Hưởng

Thứ Năm, 13 tháng 3, 2025

𝐏𝐡𝐚̂𝐧 𝐭𝐢́𝐜𝐡 𝐲́ 𝐧𝐠𝐡𝐢̃𝐚 𝐜𝐨𝐞𝐟𝐟𝐢𝐜𝐢𝐞𝐧𝐭 𝐜𝐮̉𝐚 𝐥𝐨𝐠-𝐫𝐞𝐠 𝐯𝐚̀ 𝐧𝐨́ 𝐤𝐡𝐚́𝐜 𝐯𝐨̛́𝐢 𝐥𝐢𝐧𝐞𝐚𝐫-𝐫𝐞𝐠 𝐧𝐡𝐮̛ 𝐭𝐡𝐞̂́ 𝐧𝐚̀𝐨?



1. 𝑯𝒆̣̂ 𝒔𝒐̂́ 𝒕𝒓𝒐𝒏𝒈 𝑳𝒐𝒈𝒊𝒔𝒕𝒊𝒄 𝑹𝒆𝒈𝒓𝒆𝒔𝒔𝒊𝒐𝒏 𝒍𝒂̀ 𝒈𝒊̀?
Trong Logistic Regression, mục tiêu là dự đoán xác suất của một sự kiện (ví dụ: có bệnh hay không). Mô hình thực hiện việc này thông qua hàm sigmoid, chuyển đổi tổng trọng số thành giá trị nằm trong khoảng từ 0 đến 1. Công thức tổng quát được biểu diễn dưới dạng:
logit(p) = log(p/(1-p)) = beta0 + beta1 * x
Trong đó:
- p là xác suất dự đoán,
- beta0 là hệ số chặn (intercept),
- beta1 là hệ số (coefficient) của biến x.
Ý nghĩa của beta1:
- Nếu beta1 > 0: Khi biến x tăng 1 đơn vị, log-odds (tỉ số log của xác suất xảy ra sự kiện so với không xảy ra) tăng, tức là tỷ lệ odds (p/(1-p)) cũng tăng và từ đó xác suất p tăng.
- Nếu beta1 < 0: Khi x tăng 1 đơn vị, log-odds giảm, odds giảm và xác suất p giảm.
Để diễn giải trực quan hơn, ta có thể chuyển beta1 thành dạng tỷ lệ odds bằng cách tính exp(beta1). Ví dụ, nếu beta1 = 0.69 thì exp(0.69) khoảng 2, nghĩa là odds tăng gấp đôi khi biến x tăng 1 đơn vị.
2. 𝑯𝒆̣̂ 𝒔𝒐̂́ 𝒕𝒓𝒐𝒏𝒈 𝑳𝒊𝒏𝒆𝒂𝒓 𝑹𝒆𝒈𝒓𝒆𝒔𝒔𝒊𝒐𝒏 𝒍𝒂̀ 𝒈𝒊̀?
Trong Linear Regression, mô hình dự đoán giá trị liên tục (như giá nhà, nhiệt độ, v.v...) thông qua một phương trình tuyến tính đơn giản:
y_hat = w0 + w1 * x
Ở đây:
- w0 là intercept,
- w1 là hệ số của biến x.
Ý nghĩa của w1:
- Khi x tăng 1 đơn vị, giá trị dự đoán y_hat tăng thêm đúng w1 (nếu w1 dương) hoặc giảm (nếu w1 âm).
- Mối quan hệ giữa x và y_hat là sự thay đổi trực tiếp và tuyến tính, không liên quan đến xác suất hay odds như trong Logistic Regression.
3. 𝑺𝒖̛̣ 𝒌𝒉𝒂́𝒄 𝒃𝒊𝒆̣̂𝒕 𝒄𝒉𝒊́𝒏𝒉 𝒈𝒊𝒖̛̃𝒂 𝑳𝒐𝒈𝒊𝒔𝒕𝒊𝒄 𝑹𝒆𝒈𝒓𝒆𝒔𝒔𝒊𝒐𝒏 𝒗𝒂̀ 𝑳𝒊𝒏𝒆𝒂𝒓 𝑹𝒆𝒈𝒓𝒆𝒔𝒔𝒊𝒐𝒏
Một số điểm khác biệt quan trọng giữa hai mô hình này bao gồm:
𝑩𝒂̉𝒏 𝒄𝒉𝒂̂́𝒕 đ𝒂̂̀𝒖 𝒓𝒂:
𝘓𝘪𝘯𝘦𝘢𝘳 𝘙𝘦𝘨𝘳𝘦𝘴𝘴𝘪𝘰𝘯: Dự đoán giá trị thực, không giới hạn (có thể âm, dương).
𝘓𝘰𝘨𝘪𝘴𝘵𝘪𝘤 𝘙𝘦𝘨𝘳𝘦𝘴𝘴𝘪𝘰𝘯: Dự đoán xác suất, giá trị luôn nằm trong khoảng từ 0 đến 1.
𝒀́ 𝒏𝒈𝒉𝒊̃𝒂 𝒄𝒖̉𝒂 𝒉𝒆̣̂ 𝒔𝒐̂́:
𝘓𝘪𝘯𝘦𝘢𝘳 𝘙𝘦𝘨𝘳𝘦𝘴𝘴𝘪𝘰𝘯: Hệ số cho biết khi x tăng 1 đơn vị, giá trị y_hat thay đổi trực tiếp thêm w1.
𝘓𝘰𝘨𝘪𝘴𝘵𝘪𝘤 𝘙𝘦𝘨𝘳𝘦𝘴𝘴𝘪𝘰𝘯: Hệ số cho biết khi x tăng 1 đơn vị, log-odds thay đổi tương ứng; sau đó, ta có thể chuyển thành tỷ lệ odds bằng cách lấy exp(beta1) để hiểu mức độ tác động.
𝑷𝒉𝒖̛𝒐̛𝒏𝒈 𝒑𝒉𝒂́𝒑 𝒖̛𝒐̛́𝒄 𝒍𝒖̛𝒐̛̣𝒏𝒈:
𝘓𝘪𝘯𝘦𝘢𝘳 𝘙𝘦𝘨𝘳𝘦𝘴𝘴𝘪𝘰𝘯: Sử dụng phương pháp bình phương tối thiểu (Least Squares) để tối ưu.
𝘓𝘰𝘨𝘪𝘴𝘵𝘪𝘤 𝘙𝘦𝘨𝘳𝘦𝘴𝘴𝘪𝘰𝘯: Sử dụng Maximum Likelihood Estimation (MLE) do hàm sigmoid không phù hợp với cách giải tích như trong Linear Regression.
Nhờ những khác biệt này, các hệ số trong Logistic Regression được diễn giải dưới dạng tỷ lệ odds, giúp chúng ta hiểu rõ hơn mức độ ảnh hưởng của từng biến đầu vào lên xác suất xảy ra một sự kiện.

Chủ Nhật, 9 tháng 3, 2025

Có ba thứ



Ba thứ không bao giờ quay trở lại:
1. Thời gian
2. Lời nói
3. Cơ hội
Ba thứ bạn không bao giờ nên đánh mất:
1. Sự bình tĩnh
2. Sự trung thực
3. Hy vọng
Ba thứ thực sự có giá trị:
1. Tình yêu
2. Sự tôn trọng
3. Sự tin tưởng
Ba thứ trong cuộc sống là không chắc chắn:
1. Thành công
2. Quyền lực
3. Sự giàu có
Ba thứ định nghĩa nên một con người:
1. Đạo đức nghề nghiệp
2. Sự chính trực
3. Thành tựu
Ba thứ hủy hoại một con người:
1. Rượu
2. Sự kiêu ngạo
3. Sự ác ý
ST

Thứ Hai, 3 tháng 3, 2025

Đất Hiếm là gì?



Đất Hiếm là gì? Mà ngày 28/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trân trọng đón tiếp tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng để ký kết thỏa thuận về khai thác đất hiếm và bàn luận về việc chấm dứt cuộc chiến xâm lược của lực lượng Nga - Triều!

"Đất Hiếm" là tập hợp của 17 nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
(gồm: 15 nguyên tố thuộc họ Lanthanide và 02 nguyên tố khác có tính chất tương tự)
Mặc dù được gọi là "đất hiếm", nhưng trên thực tế, các nguyên tố này không quá hiếm trong vỏ Trái Đất. Tuy nhiên, chúng thường phân tán, khó khai thác và tinh chế. Các nguyên tố này có ứng dụng quan trọng trong công nghệ cao như sản xuất nam châm vĩnh cửu, pin, màn hình, động cơ điện, thiết bị quân sự, và nhiều lĩnh vực khác...
Sau đây là danh sách, số thứ tự trong bảng hệ thống tuần hoàn và ứng dụng của từng nguyên tố đất hiếm: (nguồn Internet)
I. NHÓM ĐẤT HIẾM NHẸ (LIGHT RARE EARTH ELEMENTS) 07 nguyên tố.
1. Lanthanium (La) – 57 Dùng trong ắc quy xe hybrid (pin nickel-metal hydride), kính quang học, xúc tác lọc dầu.
2. Cerium (Ce) – 58 Chất xúc tác ô tô, đánh bóng kính, hợp kim chịu nhiệt.
3. Praseodymium (Pr) – 59 Nam châm vĩnh cửu cho xe điện, turbine gió, động cơ máy bay.
4. Neodymium (Nd) – 60 Nam châm vĩnh cửu mạnh nhất, dùng trong xe điện, ổ cứng, loa, tai nghe.
5. Promethium (Pm) – 61 Hiếm, dùng trong pin hạt nhân và thiết bị đo độ dày vật liệu.
6. Samarium (Sm) – 62 Nam châm Sm-Co chịu nhiệt cao, dùng trong hàng không vũ trụ, vũ khí dẫn đường.
7. Europium (Eu) – 63 Màn hình LED, TV, đèn huỳnh quang, chống giả tiền tệ.
II. NHÓM ĐẤT HIẾM NẶNG (HEAVY RARE EARTH ELEMENTS), gồm có 10 nguyên tố, nhóm này có thể gây ngộ độc khi tiếp xúc lâu dài, nhưng không độc bằng thủy ngân và chì!
1. Gadolinium (Gd) – 64 Chất tương phản trong chụp MRI, vật liệu chống bức xạ hạt nhân.
2. Terbium (Tb) – 65 Cải thiện hiệu suất nam châm Nd-Fe-B, màn hình LCD, đèn tiết kiệm điện.
3. Dysprosium (Dy) – 66 Tăng cường khả năng chịu nhiệt của nam châm xe điện, cảm biến vũ khí.
4. Holmium (Ho) – 67 dùng làm nam châm mạnh nhất, laser y tế, công nghệ lượng tử.
5. Erbium (Er) – 68 Cáp quang, laser phẫu thuật mắt, hợp kim chịu nhiệt.
6. Thulium (Tm) – 69 Dùng trong X-quang di động, thiết bị laser công nghiệp.
7. Ytterbium (Yb) – 70 Dùng trong pin mặt trời, cảm biến địa chấn.
8. Lutetium (Lu) – 71 Cảm biến PET trong y học hạt nhân, quang phổ học.
9. Scandium (Sc) – 21 Được dùng để chế tạo hợp kim nhôm-scandium, giúp tăng cường độ bền, độ nhẹ và khả năng chịu nhiệt, đèn hơi kim loại halide, giúp tạo ra ánh sáng trắng gần giống ánh sáng mặt trời, dùng cho sân vận động, phim trường, đèn đường, các thanh điều khiển của lò phản ứng hạt nhân do khả năng hấp thụ neutron thấp….
10. Yttrium ( Y) – 39 Ứng dụng trong siêu dẫn, cáp quang, hợp kim nhôm chịu nhiệt.
(Hai nguyên tố Scandium - 21 và Yttrium - 39 cũng được xếp vào nhóm đất hiếm)
(Ảnh mỏ quặng đất hiếm Đông Pao được đánh giá lớn nhất VN thuộc địa bàn xã Bản Hon, huyện Tam Đường, tỉnh Lai Châu).
ST



Thứ Tư, 26 tháng 2, 2025

Một số phương pháp thải độc đơn giản từ ăn uống




-Mua nấm tai mèo về rửa sạch nấu nước uống như nước lọc hằng ngày. Nó có công dụng làm sạch mạch máu, không còn cục máu đông, ngừa đột quỵ. Uống trong vòng 1 tuần thôi, 1 tháng uống 1 lần.

-Ăn thêm nhiều rau ngò, ngũ điếc hay còn gọi là rau ngổ để thải kim loại độc trong người ra.

-Phụ nữ thì ăn thêm nhiều hẹ, giúp ngừa ung thư vú và cổ tử cung.

Viết vội tại Gia Nghĩa, Quốc ngoại
Cẩn bút
Trường An Đỗ Tấn Thích

Thứ Hai, 24 tháng 2, 2025

STEPS TO IMPROVING YOUR WEAKNESSES AS A LEADER


1. Own Your Weaknesses.
The first step is to admit where you struggle. It can be tough, but being aware of your weaknesses is the foundation for growth. Reflect on past challenges or ask others for honest feedback about where you could improve.
2. Get Feedback from Others.
Don't be afraid to ask for feedback from your team or trusted colleagues. Sometimes, we don't see the full picture, but others can offer insights that we might miss. Approach feedback with an open mind and try to see it as an opportunity, not a criticism.
3. Set Goals to Improve.
Once you know where you need to improve, set small, realistic goals. Let’s say communication is a challenge for you—maybe start by scheduling regular check-ins with your team to encourage open conversations. It’s about taking manageable steps to make progress.
4. Keep Learning.
Great leaders never stop learning. Whether it’s reading, attending workshops, or seeking a mentor, invest time in developing the skills you need. If you're struggling with time management, for example, there are tons of resources out there to help you get better at it.
5. Build New Habits.
Weaknesses often come from habits we've developed over time. Changing those habits can be difficult, but it's totally possible. Maybe you’re bad at delegating—start by giving away smaller tasks and gradually build trust in your team to take on more.
6. Play to Your Strengths.
While working on weaknesses, remember to lean into what you're already good at. If you’re great at strategy but struggle with the details, focus on leading the big picture while trusting your team to handle the specifics.
7. Delegate When Needed.
Sometimes the best way to improve is by accepting that you can’t do it all. Don’t hesitate to delegate tasks that aren't your strong suit. By sharing the load, you free yourself up to focus on what matters most and give others the opportunity to shine.
8. Be Patient with Yourself.
Growth takes time. Don’t expect to fix everything overnight. It's a marathon, not a sprint. Be kind to yourself when things don’t go perfectly, and take each mistake as a lesson that moves you forward.
9. Check Your Progress.
Every now and then, take a moment to assess how you're doing. Are you improving? If not, don’t get discouraged—just adjust your approach and keep going. Little by little, you'll see progress, and that’s what matters.
10. Be Real with Your People.
Show vulnerability. When you’re open about working on your weaknesses, you create an environment where others feel comfortable doing the same. It helps build trust and fosters a culture where growth is a shared goal.
In the end, working on your weaknesses isn’t about being perfect; it's about being real, growing, and getting better over time. It takes work, but it’s worth it. The more you improve, the better leader you’ll become—not just for yourself, but for your team too.

Thứ Sáu, 21 tháng 2, 2025

STEPS FOR SELF_DEVELOPMENT



1. Embrace the Power of Self-Understanding.
Accept that you need help and knowledge. Self-awareness is crucial—there’s nothing more dangerous than being blind to yourself. Self-development isn’t about making giant leaps; it’s about small, consistent actions. Whether you’re reading a chapter a day or carving out time for reflection, these daily habits add up over time to create lasting change. Remember, change takes time.
2. Surround Yourself with Growth-Minded People.
Lions don’t work with sheep. Sheep are calm, lions are hunters. Who are you associating with? The people you surround yourself with shape your mindset. Be intentional about who you allow into your life—seek out those who inspire, challenge, and push you to grow. Positive, ambitious people elevate your energy and help you stay focused. Lions don't flock with sheep.
3. Get Comfortable with Discomfort.
If you want comfort, you’re looking in the wrong place. Growth doesn’t happen in comfort zones. Gold must go into fire to shine, and bees need fire to produce honey. Whether it’s mastering a new skill or having tough conversations, pushing through discomfort unlocks your true potential.
4. Set Clear, Achievable Goals.
Living without goals is like playing the lottery—luck isn’t a strategy. Set clear, achievable goals that challenge you. Break them into smaller steps to keep track of your progress. Having a direction brings purpose and keeps you motivated.
5. Learn from Failure, Don’t Fear It.
Failure isn’t the end—it’s feedback. When things go wrong, pause and ask, “What can I learn from this?” Embrace mistakes as stepping stones toward success.
6. Take Time for Self-Journey.
Life moves fast, but don’t forget to hit pause. Take time each week to check in with yourself. What’s working? What’s not? Self-reflection helps you stay true to your values and ensures you’re moving toward your goals.
7. Invest in Your Mind and Body.
Self-development isn’t just about mental growth; your physical health matters too. Exercise, eat well, and get enough rest. A healthy body supports a sharp mind, and both are essential for personal growth.
8. Be Patient with Yourself.
Change is a process, and sometimes it feels slow. Life moves from order to disorder, and distractions can get in the way. Be patient and kind to yourself. Celebrate the small wins and remember, self-development is a lifelong journey, not a race.
9. Stay True to Your Purpose.
Not every opportunity is for you. Let your purpose determine your choices. Lions don’t show empathy to every situation—sheep do. Stay grounded in what matters most to you. Your purpose will be the anchor that keeps you focused, no matter the distractions or setbacks.

Thứ Năm, 20 tháng 2, 2025

Văn minh, theo cụ Phan Bội Châu


Kỳ Ngoại hầu Cường Để (đứng) và nhà cách mạng Phan Bội Châu

"Thời nay, người nước ta nói trong mắt không thấy có xe hơi, tàu thủy; trong tai không nghe tiếng súng Tây, pháo Tây, trong lòng không biết việc học theo Tây, kĩ xảo của Tây, thực không phải thế. Thế thì mắt thấy gì mà như mù, tai nghe gì mà như điếc, lòng biết gì mà như dại như say là tại sao?
Xét nguyên nhân thì một là người nước ta sống một cách nhớn nhác, hai là sống một cách dằng dai theo nếp cũ mà không chịu đổi mới. Các môn học như quang học, động học, hóa học, lí học khi nghiên cứu tới chúng thì cho rằng khó khăn vất vả, có bắt chước theo thì cũng lơ mơ, mù tịt. Người lớn tuổi ngày càng không còn mấy, người trẻ tuổi thì vợ con trói buộc. Xe hơi, tầu thủy để cho người khác làm cả, còn ta thì làm đầy tớ cho người Pháp. Súng Tây, pháo Tây để cho người Pháp làm, còn ta thì làm c.h.ó cho người Pháp.
Ta không có học thuật như Tây, nhưng cũng đường đường là một ông tiến sĩ, cử nhân Việt Nam! Ta không có kĩ nghệ như Tây, nhưng mà cũng đàng hoàng là người thông sự ở Phủ Toàn quyền, là người phán sự ở Tòa Công sứ! Suy ra như thế thì thấy rằng kiến thức, khả năng bàn luận của ta làm sao mà biết hỏi đáp được văn mình là cái gì? Vả lại mọi thứ vật dụng tinh xảo, bền đẹp, nếu mình không chế tạo ra thì ở trên trời rơi xuống chăng? Một cái đài cao đẹp nếu chẳng phải do xây đắp nên thì nó ở dưới biển trồi lên hay sao? Sự nghiệp văn minh nếu không từng bước thực hiện thì tự nó đến với mình sao được? Người ta có máy móc, sao ta không tự mình mà làm? Người ta biết đổi mới, sao chỉ riêng mình là cổ hủ? Viêc học tập tinh thông các nghề ở Anh, Nhật, Đức, Mỹ tuy nhanh cũng phải đến hai năm, ta cũng đừng cho đó là điều khó. Các khoa học về binh, công, nông, thương tuy họ học nhanh cũng phải đến năm năm, ta chớ cho rằng học tinh tường như thế mà chán nản.
Muốn học kĩ năng của các nước, trước hết phải học ngôn ngữ, văn học, luyện cách phát âm, cách nói của các nước đó thật nhuần nhuyễn đã, hoặc một năm, hoặc hai năm, nếu là người có chí thì phỏng có khó gì. Ta muốn lên vũ đài của văn minh, muốn hấp thụ hết những tinh túy của nước ngoài, đều phải tự mình đi khắp các kinh đô, đô thành của các nước, dù phải chịu cảnh đắt đỏ gạo châu củi quế, dù tốn kém tiền bạc thì người có sức lực há sợ gì tốn kém.
Ta muốn vượt lên trên chiến lũy của văn minh, nếu nước khác phải đi một tháng mới đến đích, thì ta phải gắng sức đi đến đích chỉ một vài tuần, người khác có đôi chân đi được ngàn dặm thì ta phải cố đi được vạn dặm. Mới đầu thì ta lấy họ làm thầy, sau ta sẽ lại làm thầy của họ. Nước Nhật Bản bân giờ, có khác gì nước Việt Nam ngày mai."
Đoạn văn trên cụ Phan Bội Châu viết vào năm 1907, ở cuốn Tân Việt Nam.

Thứ Tư, 19 tháng 2, 2025

ĐẦM AN KHÊ QUÊ TÔI


 


Làng tôi ngụ tại gò Máng Xứ, làng Phú Khương xưa, thôn Phú Long xã Phổ Khánh huyện Đức Phổ tỉnh Quảng Ngãi. Nơi chôn nhau cắt rốn của biết bao thế hệ cha anh. Bao đời qua, làng ấy vẫn yên bình, thanh tịnh với sự đoàn kết, đùm bọc gắn bó của bà con xóm làng cùng nhau bám đất, bám làng, gìn giữ nếp truyền thống cha ông để lại. Một ngôi làng chài ven sông, ven biển tránh xa phố thị ồn ào, náo nhiệt thay vào đó là những hàng phi lao bạt ngàn, rì rào chạy dọc theo bờ biển để chắn sóng, chắn cát bay.

Làng tôi thấp thoáng qua lũy tre xanh với hàng phi lao xanh ngắt dọc theo bờ đầm An Khê. Kể cả mùa hạ và mùa đông những hàng phi lao đệm vào không trung những nốt nhạc trầm, bổng du dương, xướng lên âm thanh ngút ngàn của đất trời xứ Gò Chùa. Đầm An Khê quê tôi dấp dáng hình bao tử lợn, đầm có diện tích lớn nhất tại tỉnh nhà - với dòng nước mát dịu hòa quyện và in khảm vào tâm trí của những người con xa quê. 

Đầm An Khê vào mùa xuân và mùa hạ với con nước xanh biếc, đôi lúc pha lẫn chút màu xanh lá mạ của những đám rong - ngôi nhà nhỏ của các loài tôm, cá. Phóng mắt nhìn xa khi mặt nước phẳng lặng, im lìm không một gợn sóng ta có thể thấy được những đám mây soi hình vào chiếc gương khổng lồ An Khê. Sinh vật thủy sinh ở con đầm này rất phong phú đa dạng, tạo hóa đã cho ngôi làng chúng tôi với dòng nước mát An Khê đầy ắp cá, tôm - nơi đó có cái nghề "kế sinh nhai" của dân làng quê tôi. Tự bao giờ, chính dòng nước ấy đã tắm mát những những thửa ruộng, hàng khoai vào mùa hạ, để từ đó khoát lên một màu xanh lá mạ trên nền đất cằn cỗi của đất gò Máng Xứ.

Mùa đông, hàng phi lao dọc bờ đầm trần trụi trơ lá chỉ còn những cành khô xương xẩu, loáng thoáng và nụ xuân xanh mơm mởn vẫy tay chào đón những đàn sếu từ phương Bắc về tránh bão. Con nước lúc này không còn xanh biếc và trong trẻo như mùa hạ nữa, những đợt mưa rào, cộng với nước từ trên thượng nguồn đổ về hòa lẫn vào phù sa với màu hơi đục - tựa cà phê bạc xỉu.

Con đầm có chổ nông, chổ sâu, do hình hài của tạo hóa và sự bồi, lở của tự nhiên. Vùng sâu nhất là vùng Cửa Khâu nơi được xem là chổ nguy hiểm nhất của con đầm này, nơi mà tụi trẻ thường hay bơi lội từ bờ bên này sang bờ bên kia để chăn bò, dường như bất chấp mọi nguy hiểm rình rập. Thú thật, con đầm này có quá nhiều kỷ niệm đối với tôi. Chổ Cửa Khâu này có lần tôi bị chuột rút chân phải giữa dòng nước ấy (vì trước khi bơi tôi quá vội, không vận động nhẹ), tôi cố lấy bình tĩnh và cố bơi thoát chết qua bờ bên kia. 

Bao ký ức ùa về trong tôi, vào mùa vụ khi người nông dân đã gặt hái mùa màng, lúc này những đàn bò thả rông, những chú bò thông minh đã bơi qua bờ biển bên kia tiếp cận với những bãi cỏ non xanh mướt. Dọc theo bờ biển là những bãi cỏ xanh bạt ngàn, đám cỏ Bãi Lăng chúng tôi thường thả bò vào những mùa giáp hạt.

Đàn bò ung dung thong thả gặm từng miếng cỏ non xanh mượt, ngọt giòn sau khi mùa gặt đã kết thúc. Có những buổi trẻ mục đồng lơ là không người quan sát, những chú bò tinh nghịch dường như "chơi trốn tìm", chúng kéo từng đàn, lũ lượt lên bãi biển và đi thẳng về hướng Nam. Kỷ niệm đáng nhớ nhất là có những buổi chúng tôi phải đi tìm bò vì bò đi lạc trên bờ biển tới tận Xóm Cát. Sẵn dịp ấy, vừa đi tìm những chú bò trốn tìm, vừa đi "thu hoạch" những quả ma vương ngọt, giòn mà có lẽ chắc xứ sở quê tôi mới có quả này.


Đầm An Khê là dòng nước mát gắn với bao kỷ niệm của nhiều người. Chính cái dòng nước mát lạnh, dòng sông hiền hòa ấy đã nuôi lớn biết bao thế hệ mà những người con xa quê không bao giờ quên, nó in khảm trong trí nhớ của nhiều người. Đó là nơi nhiều người đã mò tôm, bắt ốc để kiếm kế sinh nhai, chạy ăn từng bữa.

Tôi nhớ ra con đầm An Khê ấy là nơi gắn bó với tôi rất nhiều kỷ niệm. Trước khi tôi đặt chân đến mảnh đất phồn hoa, phố thị Sài thành này. Đêm trước đó, tôi còn lặn lội để mưu sinh (bắt tôm, bắt cá) nguyên cả đêm tôi ngâm mình với dòng nước, nước tới cổ, nhiều lúc phải bơi giữa dòng nước mát ấy. Ngày đó, tôi kéo lưới bằng tay, giờ đây trên tay tôi vẫn còn những nốt chai sần hằn in dấu cũ mà có lẽ chắc nó sẽ không bao giờ mờ phai. Tôi tranh thủ từng phút tại quê, ngày mai ta xa chân nơi này, tranh thủ làm vật vã để có chút giúp đỡ gia đình để hôm sau lên xe ta sẽ ngủ bù. 

Con đầm khi dữ khi lành, lành là dòng nước mát ấy là nhiều sản vật là kế sinh nhai của biết bao hộ gia đình sinh sống nhờ con đầm này, dữ là nơi kết liễu số phận của những người đã nằm lại nơi này vì đuối nước và cả những con người đang mưu sinh vì cuộc sống, vì miếng cơm manh áo.

Mấy năm nay, tôi nghe có dự án đầu tư về du lịch sinh thái ở An Khê kết hợp với bảo tàng di tích Sa Huỳnh. Hi vọng nó sẽ "trở mình" thành nơi tới lui của nhiều người, để xứng là tâm điểm du lịch của xã nhà. Việc phát triển mô hình du lịch homestay sẽ giúp dân tôi bớt khổ phần nào, nhưng cần cân bằng giữa phát triển và bảo vệ môi trường, phát triển nhanh, mạnh nhưng phải bền vững.

 Hậu học cẩn bút

(Trường An Đỗ Tấn Thích)

Đường Kha Vạn Cân - Võ Văn Ngân (1989)

 


Thứ Ba, 18 tháng 2, 2025

Thủ tướng Lý Quang Diệu




Đây là khoảnh khắc Lý Quang Diệu đã bật khóc vào ngày 9/8/1965, khi tuyên bố ông chấp nhận lời đề nghị của Malaysia, rằng Singapore sẽ ra khỏi liên bang để chấm dứt tình trạng bất ổn và đổ máu. Ông gọi đó là “một khoảnh khắc đau đớn” và đi ngược lại “tất cả những gì mà chúng ta mong muốn”.
Từ một thuộc địa của Anh từ năm 1819, Singapore trở thành "nhà nước tự trị" vào năm 1959 do nỗ lực đấu tranh của đảng Hành động nhân dân (PAP) của Lý Quang Diệu. Ông cũng trở thành thủ tướng của Singapore "tự trị". Khi đó, Singapore có toàn quyền đối với phần lớn lĩnh vực, trừ quốc phòng và ngoại giao.
Ngày 16/9/1963, Lý Quang Diệu tuyên bố sáp nhập thành công Singapore vào Liên bang Malaya, chấm dứt 144 năm chịu sự cai trị của thực dân Anh vì cho rằng đảo quốc Singapore quá nhỏ, thiếu nguồn tài nguyên để có thể tự thân tồn tại. Tuy nhiên, căng thẳng sắc tộc giữa người Hoa (chiếm đa số tại Singapore) và người Malay ngày càng tăng xung quanh việc dân tộc nào sẽ là dân tộc đại diện Liên bang Malaysia. Bất chấp lời kêu gọi bình tĩnh của Lý Quang Diệu, nhiều vụ bạo động lớn đã xảy ra khiến hơn 20 người chết, hàng trăm người bị thương.
Sau khi độc lập, Lý Quang Diệu ngay lập tức khởi động một kế hoạch hành động 5 năm đầy tham vọng với mục tiêu xóa nhà ổ chuột, xây dựng nhà ở chất lượng giá rẻ, công nghiệp hóa đất nước, chống tham nhũng. Ông nhấn mạnh Singapore phải trở thành một quốc gia đa sắc tộc. Lý Quang Diệu luôn khẳng định vai trò tối quan trọng của giáo dục. Ông thường xuyên nói rằng tài nguyên thiên nhiên duy nhất của Singapore là con người. Ông khuyến khích mạnh mẽ những người có học cao hiểu rộng kết hôn và sinh con. Singapore còn áp dụng chính sách mở cửa cho vốn đầu tư , thu hút lao động nước ngoài và siết chặt các quy định về sắc tộc. Singapore phải đối mặt với những thách thức như thiếu thốn tài nguyên, nguồn cấp nước và khả năng phòng thủ hạn chế. Ông Lý Quang Diệu đã chỉ đạo thực hiện chương trình cải cách Singapore thành nước xuất khẩu hàng hóa thành phẩm lớn, nâng cao mức sống của người lao động và khuyến khích đầu tư nước ngoài. Singapore đã trở thành người đi tiên phong trong việc xây dựng nhà ở và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và đưa Singapore trở thành một trong những nền kinh tế lớn mạnh nhất ở châu Á.
Năm 1990, ông Lý Quang Diệu rời ghế thủ tướng, trao quyền lại cho Phó thủ tướng Ngô Tác Đống. Tuy nhiên, ông vẫn đảm trách cương vị “Bộ trưởng Cấp cao” trong nội các tới năm 2004. Khi đó, tạp chí Time bình luận: "Điều khiến ông Lý Quang Diệu khác biệt so với các nhà lãnh đạo khác là ông không tham nhũng, không tham quyền cố vị. Ông Lý để lại một Singapore với GDP bình quân đầu người 14.000 USD".
Tuy gặp nhiều chỉ trích rằng Singapore đã can thiệp quá sâu vào cuộc sống cá nhân, ông phản biện trên tờ Straits Times vào năm 1987 rằng: "Nếu tôi không làm điều đó, thì chúng ta sẽ không có ngày hôm nay. Chúng ta chỉ cần biết quyết định nào là đúng. Đừng bận tâm những gì thiên hạ nghĩ". Trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Times vào năm 2010, khi nói về thời gian cầm quyền của mình, Lý Quang Diệu nói: "Tôi không nói rằng tất cả mọi thứ tôi đã làm là đúng, nhưng chúng đều hướng tới mục đích tốt đẹp. Đôi khi việc tôi làm sẽ dẫn đến sự khó chịu cho nhiều người".
Lý Quang Diệu phản biện lại quan điểm về sự tiếp cận một cách "tự do quá mức" của Mỹ và phương Tây, và cho rằng điều đó sẽ khiến xã hội "phải trả giá" trong một cuộc phỏng vấn trên tờ Foreign Affairs vào năm 1994. Ông nhấn mạnh quan điểm: "Ở phương Đông, mục tiêu chính là có một xã hội trật tự để mọi người có thể hưởng tự do tối đa. Tự do này chỉ có thể tồn tại trong một quốc gia có trật tự, chứ không phải trong tình trạng vô chính phủ".

𝗖𝗮́𝗰 𝗯𝗶𝗲̂𝗻 𝘁𝗵𝗲̂̉ 𝗽𝗵𝗼̂̉ 𝗯𝗶𝗲̂́𝗻 𝗰𝘂̉𝗮 𝗡𝗮𝗶𝘃𝗲 𝗕𝗮𝘆𝗲𝘀 𝘃𝗮̀ 𝘀𝘂̛̣ 𝗸𝗵𝗮́𝗰 𝗻𝗵𝗮𝘂 𝗴𝗶𝘂̛̃𝗮 𝗰𝗵𝘂́𝗻𝗴







Naïve Bayes là một nhóm thuật toán phân loại dựa trên Định lý Bayes, giả định rằng các đặc trưng (features) độc lập với nhau, tức là giả định điều kiện độc lập (Naive assumption).
1. 𝑮𝒂𝒖𝒔𝒔𝒊𝒂𝒏 𝑵𝒂𝒊𝒗𝒆 𝑩𝒂𝒚𝒆𝒔 (𝑮𝑵𝑩)
Dùng khi nào? Khi dữ liệu là liên tục (continuous), ví dụ như chiều cao, cân nặng, điểm số, giá trị pixel của ảnh.
Giả sử các đặc trưng tuân theo phân phối chuẩn (Gaussian distribution) và tính xác suất bằng công thức: (trong ảnh 1)
𝟮. 𝗠𝘂𝗹𝘁𝗶𝗻𝗼𝗺𝗶𝗮𝗹 𝗡𝗮𝗶𝘃𝗲 𝗕𝗮𝘆𝗲𝘀 (𝗠𝗡𝗕)
Khuyên dùng khi dữ liệu là rời rạc và có số lần xuất hiện, phổ biến trong bài toán xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP).
Cách hoạt động: Tính xác suất của một từ xuất hiện trong một lớp bằng công thức: (trong ảnh 3)
Ví dụ thực tế: Phân loại văn bản (spam detection, sentiment analysis), Phân loại tài liệu theo chủ đề.
3. 𝑩𝒆𝒓𝒏𝒐𝒖𝒍𝒍𝒊 𝑵𝒂𝒊𝒗𝒆 𝑩𝒂𝒚𝒆𝒔 (𝑩𝑵𝑩)
Khi dữ liệu là nhị phân (0/1), tức là mỗi đặc trưng chỉ có hai trạng thái (có hoặc không có) thì ta sẽ dùng BNB.
Mô hình giả định rằng một từ xuất hiện hay không xuất hiện trong tài liệu là quan trọng, thay vì số lần xuất hiện.
Công thức tính xác suất: (trong ảnh 2)
Ví dụ thực tế: Phân loại email spam (email chứa hoặc không chứa một số từ khóa spam), dự đoán một người có mắc bệnh dựa trên một số triệu chứng (có hoặc không có triệu chứng đó).
𝗞𝗲̂́𝘁 𝗹𝘂𝗮̣̂𝗻
- Gaussian Naïve Bayes phù hợp với dữ liệu liên tục.
- Multinomial Naïve Bayes phù hợp với dữ liệu rời rạc có số lần xuất hiện, thường dùng trong NLP.
- Bernoulli Naïve Bayes phù hợp với dữ liệu nhị phân, chỉ quan tâm đến sự xuất hiện hay không của đặc trưng.
Việc chọn loại Naive Bayes phù hợp tùy thuộc vào kiểu dữ liệu của bạn.








Like




Comment


Share

Thứ Hai, 17 tháng 2, 2025

𝗟𝗼𝗴𝗶𝘀𝘁𝗶𝗰 𝗥𝗲𝗴𝗿𝗲𝘀𝘀𝗶𝗼𝗻 – 𝗧𝘂𝘆𝗲̂́𝗻 𝘁𝗶́𝗻𝗵 𝗵𝗮𝘆 𝗽𝗵𝗶 𝘁𝘂𝘆𝗲̂́𝗻 𝘁𝗶́𝗻𝗵?





Nếu bạn mới học Machine Learning, có thể bạn sẽ thắc mắc: Logistic Regression có phải là một mô hình tuyến tính không? Vì đầu ra của nó là một xác suất (trong khoảng [0,1]), nhiều người nghĩ rằng nó là một mô hình phi tuyến tính. Nhưng sự thật là, Logistic Regression vẫn là một mô hình tuyến tính!
𝗕𝗮̉𝗻 𝗰𝗵𝗮̂́𝘁 𝘁𝘂𝘆𝗲̂́𝗻 𝘁𝗶́𝗻𝗵 𝗰𝘂̉𝗮 𝗟𝗼𝗴𝗶𝘀𝘁𝗶𝗰 𝗥𝗲𝗴𝗿𝗲𝘀𝘀𝗶𝗼𝗻
Trước tiên, hãy cùng nhìn vào công thức của Logistic Regression:
z=w1x1+w2x2+...+wnxn+bz
Đây chính là một tổ hợp tuyến tính của các biến đầu vào X. Tuy nhiên, thay vì dự đoán trực tiếp z, mô hình sử dụng hàm sigmoid để chuyển đổi nó thành một xác suất: (Trong ảnh)
Hàm sigmoid giúp đảm bảo rằng đầu ra luôn nằm trong khoảng [0,1], phù hợp với bài toán phân loại nhị phân (binary classification)
𝗩𝗮̣̂𝘆 𝗟𝗼𝗴𝗶𝘀𝘁𝗶𝗰 𝗥𝗲𝗴𝗿𝗲𝘀𝘀𝗶𝗼𝗻 𝗰𝗼́ 𝗽𝗵𝗶 𝘁𝘂𝘆𝗲̂́𝗻 𝘁𝗶́𝗻𝗵 𝗸𝗵𝗼̂𝗻𝗴?
Câu trả lời là KHÔNG. Mặc dù đầu ra cuối cùng không phải là một kết hợp tuyến tính của X, nhưng mô hình vẫn được coi là tuyến tính trên log-odds space.
Tại sao? Vì nếu ta lấy logit function của xác suất p, ta thu được một phương trình tuyến tính: (Trong hình có cách biến đổi log-odds)
Logit function giúp biến đổi xác suất về khoảng (−∞,+∞) biến mô hình trở thành một linear model trong không gian log-odds.
𝗧𝗮̣𝗶 𝘀𝗮𝗼 𝗹𝗮̣𝗶 𝗾𝘂𝗮𝗻 𝘁𝗿𝗼̣𝗻𝗴?
Hiểu được Logistic Regression là một mô hình tuyến tính giúp chúng ta biết được những giới hạn của nó:
Ưu điểm:
- Dễ huấn luyện, nhanh chóng và hiệu quả trên các tập dữ liệu nhỏ.
- Có thể giải thích được (interpretability) vì mỗi hệ số wi​ cho thấy mức độ ảnh hưởng của từng biến đến log-odds.
- Không yêu cầu quá nhiều dữ liệu để hoạt động tốt.
Nhược điểm:
- Vì bản chất tuyến tính, Logistic Regression không thể nắm bắt các mối quan hệ phi tuyến giữa biến đầu vào và đầu ra.
- Nếu dữ liệu không tách biệt tuyến tính, Logistic Regression có thể hoạt động kém.
Nếu muốn xử lý các bài toán có quan hệ phi tuyến giữa biến đầu vào và đầu ra, ta cần biến đổi đặc trưng (Feature Engineering) hoặc dùng các mô hình phức tạp hơn như Decision Trees, Random Forest, hay Neural Networks.






Thứ Sáu, 14 tháng 2, 2025

𝐑-𝐬𝐪𝐮𝐚𝐫𝐞𝐝 𝐯𝐚̀ 𝐀𝐝𝐣𝐮𝐬𝐭𝐞𝐝 𝐑-𝐬𝐪𝐮𝐚𝐫𝐞𝐝


𝐑-𝐬𝐪𝐮𝐚𝐫𝐞𝐝 𝐯𝐚̀ 𝐀𝐝𝐣𝐮𝐬𝐭𝐞𝐝 𝐑-𝐬𝐪𝐮𝐚𝐫𝐞𝐝
R-squared (R2) và Adjusted R-squared (Radj2) đều là các chỉ số quan trọng trong hồi quy tuyến tính, giúp đánh giá mức độ phù hợp của mô hình với dữ liệu. R-squared đo lường tỷ lệ phương sai của biến phụ thuộc được giải thích bởi các biến độc lập. Chỉ số này càng cao thì mô hình càng phù hợp với dữ liệu. Tuy nhiên, nhược điểm của R-squared là nó luôn tăng khi thêm biến độc lập vào mô hình, ngay cả khi biến đó không thực sự có ý nghĩa thống kê, dẫn đến nguy cơ overfitting.
Để khắc phục vấn đề này, Adjusted R-squared được sử dụng nhằm điều chỉnh giá trị R-squared bằng cách tính đến số lượng biến độc lập trong mô hình. Khác với R-squared, Adjusted R-squared chỉ tăng khi biến mới thực sự cải thiện mô hình và sẽ giảm nếu biến đó không có ý nghĩa.
Trong công thức của Adjusted R-squared sẽ bổ sung thêm 2 thành phần là
Trong đó:
- N Số lượng quan sát (sample size)
- p Số lượng biến độc lập
𝑲𝒉𝒊 𝒏𝒂̀𝒐 𝒕𝒂 𝒏𝒆̂𝒏 𝒔𝒖̛̉ 𝒅𝒖̣𝒏𝒈 𝑨𝒅𝒋𝒖𝒔𝒕𝒆𝒅 𝑹-𝒔𝒒𝒖𝒂𝒓𝒆𝒅?
- Khi có nhiều biến độc lập và cần kiểm tra xem biến nào thực sự quan trọng
- Khi so sánh nhiều mô hình hồi quy có số lượng biến khác nhau
- Khi muốn tránh overfitting do thêm biến không cần thiết
𝗩𝗶́ 𝗱𝘂̣ 𝘁𝗵𝘂̛̣𝗰 𝘁𝗲̂́: Bạn đang xây dựng mô hình dự đoán giá nhà với 10 biến độc lập. Nếu bạn thêm một biến mới (số lượng bãi đậu xe trong khu vực), R2 có thể tăng nhẹ nhưng biến này có thể không có ý nghĩa thực tế. Radj2 sẽ giúp kiểm tra xem biến này có thực sự cải thiện mô hình hay không.

Thứ Hai, 3 tháng 2, 2025

BAO DUNG LÀ MỘT ĐỨC TÍNH

 BAO DUNG LÀ MỘT ĐỨC TÍNH

Thơ: Đỗ Tấn Thích

 

Trên đời ai cũng vậy

Phần đáng trách đáng thương

Dù thế nào chăng nữa

Ta bao dung, khiêm nhường

 

Ai mà chẳng có lỗi

Không phải thánh. Người trần

Biết sai thì nên sửa

Như vậy mới thành nhân

 

Người sai không sửa lỗi

Cố chấp nghĩ mình hơn

Trong thân tâm chứa chấp

Gây oán giận, thù hờn

 

Vì vậy, xin các bác

Và kể cả chính tôi

Nên ôn hoà, nhận lỗi

Và cũng thế là rồi

 

Một đời người rất ngắn

Chỉ vỏn vẹn trăm năm

Cái xấu ta nên bỏ

Xin đừng để tiếng tăm

 

Sống an hoà, tri kỷ

Vui lạc giữa đời ta

Có chi mà oán trách

Vui vẻ cõi ta bà

 

17.9.2019

MUỐN CÓ VẬN MỆNH TỐT, HÃY SỬA LẠI CÁCH NÓI CHUYỆN CỦA MÌNH…

 


1. Đừng bao giờ nói nhiều về tính xấu của người khác, vì những điều đó không ảnh hưởng đến kinh tế nhà bạn.
2. Đừng bao giờ phán xét về gia cảnh của ai đó, vì sự giàu nghèo của họ không liên quan gì đến bạn.
3. Đừng bao giờ có lời nói làm tổn thương người khác vì luật nhân quả luôn tồn tại.
4. Đừng tùy tiện nổi giận với người khác, không phải họ đang nợ bạn mà có lẽ chính là bạn đang nợ họ, và giờ đến lúc bạn phải trả cái nợ đó.
5. Đừng bàn luận nhiều về cách hành xử của người khác, vì có thể họ chính là chiếc gương của bạn, nhờ tấm gương đó mà bạn nhận ra những thiếu sót của bản thân.
6. Đừng bình phẩm xấu về ai đó vì có thể người nào đó cũng đang nói về bạn.
7. Đừng giải thích nhiều về một sự việc nào đó vì có thể càng giải thích thì vấn đề lại càng trở nên rắc rối hơn.
Bên cạnh đó, khi nói chuyện với người có vận mệnh tốt, bạn sẽ thấy họ rất biết lắng nghe, thường không ngắt ngang câu chuyện của người khác. Khi phải nghe những lời thô lỗ, họ vẫn giữ được thái độ điềm đạm, ôn hòa.
Theo kinh sách nhà Phật, con người ta có vận mệnh tốt và giàu có ở kiếp này là vì người đó đã tích được nhiều đức ở các kiếp sống trước. Tích đức thường được hiểu là cần phải làm được việc gì đó tốt, giúp đỡ được ai đó.
Tuy nhiên, làm chuyện tốt không phải đơn giản. Bạn có thể phải m.ất rất nhiều công sức, tiền của khi giúp người khác mà không thể chắc chắn rằng những nỗ lực của mình sẽ đem lại kết quả tốt đẹp.
Trong cuộc đời của mỗi người, không phải ai cũng sẵn lòng làm việc gì tốt cho người khác, nhưng họ lại rất dễ nói những lời khó nghe với người xung quanh.
Chính những lời nói khó nghe đó khiến cuộc sống của họ không hề bằng phẳng, mà trái lại, không biết chừng lại gập ghềnh chông gai.
Cổ nhân ta có dạy: “B.ệnh tùng khẩu nhập, h.ọa tùng khẩu xuất” nghĩa là: B.ệnh từ cái m.iệng, h.ọa cũng từ cái m.iệng.
Của cải dù to lớn như núi, nhưng cái m.iệng ăn lâu ngày cũng hết, phúc đức dù cực khổ gieo tạo nhiều đời, nhưng do cái mi.ệng tạo nghiệp, nói lời ác ý với người khác thì lại khiến đức đó tiêu tan đi m.ất.
Có người thắc mắc sao mình làm ơn mà lại bị mắc oán, họ không biết rằng cũng có thể do chính cái m.iệng của họ thường hay kể công, mắng mỏ, áp đặt người khác mà gây nên cơ sự.
Tâm tĩnh lặng, sống thiện lành là gốc của phúc báo. Muốn có vận mệnh tốt, hãy làm theo những điều dưới đây:
1. Học cách trở nên tĩnh lặng
Hãy giữ cho những suy nghĩ của bản thân tĩnh lặng xuống, giảm bớt ham muốn của bản thân. Một khi ham muốn được giảm xuống thì cơ hội sẽ càng nhiều, giống như câu: “Lùi một bước, biển rộng trời cao” vậy!
2. Yêu thương, trân quý bản thân nhiều hơn
Chỉ có yêu thương, trân quý bản thân mình mới có năng lượng để yêu thương trân quý người khác. Nếu có đủ năng lực, hãy thường xuyên giúp đỡ người khác, như vậy bạn sẽ nhận được niềm vui, có nhiều niềm vui là cách giảm sức ép của cuộc sống.
3. Bảo trì tâm thái bình tĩnh
Mỗi khi gặp những sự tình không vừa ý, hãy bình tĩnh! Đời người, ai không gặp những sự tình không vừa ý, những chuyện phiền phức? Thuận theo tự nhiên để đối đãi với cuộc đời, bạn sẽ giữ được tâm thái bình tĩnh.
4. Đừng so sánh bản thân với người khác
Trong cuộc sống, đừng so sánh bản thân với người khác, cũng đừng có ước ao được như họ. Ai cũng có ưu điểm riêng của bản thân mình, ai cũng có nỗi khổ riêng mà người khác không biết.
Một khi so sánh, người ta thường hay lấy điểm yếu của bản thân để so sánh với điểm mạnh của đối phương, từ đó sinh ra chán ghét, điều đó chỉ làm tổn hại chính tâm thái của bản thân mình mà thôi!
Cre: Học bá tv
All reactions:
4

Trị viêm đại tràng

Ai có bệnh nên dùng, bài này cũng là kinh nghiệm của già làng, nay thấy bạn này chia sẻ TL đưa luôn! *** “Người Trung Quốc nói người việt na...